Sungur, ŞanaKöroğlu, Muaz2024-05-282024-05-282017https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=7lOJX8w_8PRQU1mSHU6-jhOunz7zAAFWidQAi6q2PCdDdzCVd3V6MV9OCYQyRqCzhttps://hdl.handle.net/20.500.12483/4917Perflorlu bileşiklerin birer üyesi olan perfloro oktanoik asit (PFOA) ve perfloro oktansülfonik asit (PFOS), endüstrinin birçok sahasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Güçlü C – F bağları termal ve kimyasal kararlılık sağlarken, tekstil, halı, kumaş kaplama, deri, gıda ambalajı, cila, mum, boya, kozmetik, hidrolik akışkanlar, yangın söndürücüler ve kâğıt gibi birçok üründe kullanılmaktadırlar. Ayrıca çevrede çok zor hidroliz olmaları kimyasal kararlı yapılarından kaynaklanmaktadır. Bu durumdan dolayı kalıcı organik kirleticiler olarak tanınmaktadırlar. İnsanların PFOS ve PFOA maruziyeti özellikle gıdalar, içecekler ve ev tozu ile gerçekleşmektedir. Bu çalışmada, Hatay'da satışa sunulan yiyecek ve içeceklerdeki PFOS ve PFOA seviyeleri, LC-MS/MS kullanılarak tespit edilmiştiradet. Balık, et, sakatat, yumurta, kraker, cips, kek, çikolata, sebze, süt, meyve suyu gibi seçilen toplam 123 örnek araştırılmıştır. En yüksek PFOA konsantrasyonu büyükbaş etinde (5.15 ng g-1), büyükbaş böbrekte (5.65 ng g-1), büyükbaş dalakta (5.06 ng g-1) ve tavuk ciğerde (5.02 ng g-1) olarak tespit edilmiştir. En yüksek PFOS seviyesi ise istavritte (52.43 ng g-1), levrekte (45.87 ng g-1), sardalyede (42.83 ng g-1) ve karabalıkta (41.33 ng g-1) bulunmuştur. Balığın, et ve sakatat gibi PFOS içeren diğer gıda türlerinden daha fazla PFOS maruziyetine sebep olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, epidemiyolojik çalışmalarda PFOA ve PFOS maruziyetinin böbrek yetmezliği hastalığı ile ilişkili olabileceği belirtildiğinden dolayı, böbrek yetmezliği hastaları ve kontrol grubundan oluşan 59 tane serum örneğinde çalışma yapılmıştır. Böbrek yetmezliği hastalarına ait serumlardaki PFOS ve PFOA derişimlerinin ortalamaları kontrol grubuna göre daha yüksek tespit edilmiştir.PFOS and PFOA which are the members of the PFC, are commonly used in the broad of industry. The strong C-F covalent bond in PFCs accounts for the thermal and chemical stability of these compounds, which have been used in many products, such as textiles, carpets, upholstery, leather, food package, waxes, polishes, adhesives, paints, cosmetics, aviation hydraulic fluids, fire-fighting foams and papers. Otherwise PFOS and PFOA are stable to hydrolysis in the environment because of their highly chemical stable structure. So PFOS and PFOA are called Persistent Organic Pollution (POP). In general human exposure to PFOS and PFOA are from drinks, house dust and especially foods. In this study, the determination of PFOA and PFOS in food and beverages sold in Turkey was carried out using liquid chromatography – tandem mass spectrometry (LC-MS/MS). 123 samples of selected food and beverages such as fish, meat, offal, egg, cracker, chips, cake, chocolate, vegetable, milk, juice were examined. The highest PFOA concentrations were determined in cow meat (5.15 ng g-1), cow kidney (5.65 ng g-1), cow spleen (5.06 ng g-1) and chicken liver (5.02 ng g-1). The highest PFOS levels were also found in horse mackerel (52.43 ng g-1), pike-perch (45.87 ng g-1), sardine (42.83 ng g-1) and black cod (41.33 ng g-1). Fish was found to be major source of the PFOS intake, while meat and offal were found to be major sources of the PFOA intake. Because of the epidemiological studies suggest that expo¬sure to PFOA and PFOS may be associated with several risk factors for kidney disease , we examine 59 serum samples of chronic renal failure patient and control group. PFOS and PFOA's means of chronic renal failure patient's serum samples are higher than control group's serum samples.turinfo:eu-repo/semantics/openAccessGıda MühendisliğiFood Engineering ; KimyaDoctoral Thesis171477703