Koyunlarda reaal-time ultrasonogrfi ile embriyonik ölümlerin insidansının belirlenmesi

Abstract

Sunulan çalışmada; koyunlarda embriyonik ölümlerin belirlenmesinde direkt bir yöntem olan real-time ultrason ve indirekt bir yöntem olan plazma progesteron düzeyleri ile embriyonik ölümlerin insidansı belirlenmiş ve mevcut kayıplar değerlendirilmiştir. Çalışma materyalini en az bir doğum yapmış, 2-5 yaşlı, aynı bakim ve beslenme şartlarında barındırılan, flushing uygulanan, 17 Eylül-7 Ekim tarihleri arasında doğal aşım yaptırılan 60 gebe Konya Merinosu ırkı koyun oluşturdu. Koyunların ilk gebelik muayeneleri aşım sonrası 18. günde linear array prob ve 5 MHz frekansla transrektal yoldan yapıldı. Aşım sonrası 18. günde gebe olduğu belirlenen koyunlara izleyen 22, 26, 30 ve 34. günlerde de aynı muayene uygulandı. Ayrıca aynı muayene günlerinde (18, 22, 26, 30 ve 34. gün) plazma progesteron düzeyi enzyme immunoassay (EIA) yöntemiyle belirlendi. Onsekizinci günde yapılan ultrasonografik muayenede 73 koyundan 60'ında gebelik ve 79 embriyo belirlendi. Embriyoların 7 (% 8.9)'sinde embriyonik ölüm tespit edildi. Bu ölümlerin 2'si 22. gün, 4'ü 26. gün ve 1'i de 34. günde yapılan muayenelerde belirlendi. Sonuç olarak geç embriyonal dönemde önemli sayılabilecek oranda embriyo kaybı olduğu, plazma progesteron düzeyinin embriyonik ölümlerin belirlenmesinde yetersiz kaldığı, ultrasonun ise gerek ölümlerin ne zaman meydana geldiği ve gerekse insidansının belirlenmesinde güvenilir bir yöntem olduğu kanısına varıldı.

In the present study, incidence of embryonic mortality in ewes was determined directly by real-time ultrasonography and indirectly by changes in level of plasma progesterone. Then the results were evaluated. Multiparous Konya Merino ewes (n=60), which were housed under the same conditions, were flushed and naturally mated between September 17 and October 7. The first pregnancy detection was done transrectally 18 days after mating by using linear array probe, ,5 MHz real-time ultrasonography. Ewes, which were confirmed pregnant on day 18, were repeatedly examined by ultrasonography for pregnancy 22, 26, 30, and 34 days after mating. Blood samples were collected simultaenously with ultrasonography and measurements of plasma progesterone with enzyme immunoassay (EIA). Of 73 ewes, 60 ewes were pregnant and 79 embryos were detected and embryonic mortality rate was 8.9 % (7 of 79 embriyos) on day 18. Of these embryonic mortalities, 2 on day 22, 4 on day 26 and 1 on day 34 happened. As a result, there is noticeable significant embryonic loss in late embryonic period. Measurements of plasma progesterone levels are not sufficient to determine embryonic mortality. However, ultrasonography is a dependable method to determine the time and the incidence of the embryonic death.