Farklı soğan kesme yöntemlerinin Fritillaria persica L.'nın bazı özellikleri üzerine etkisi

Abstract

Fritillaria persica L. Türkiye’den üretimi yapılarak ihraç edilen türlerden birisi olup, vejetatif veya generatif yolla çoğaltılabilmektedir. Generatif çoğaltmada soğanların ihraç edilebilir boya gelmesi için 4-6 yıl gerekirken; vejetatif çoğaltmada ise çoğalma süresi daha kısa olmaktadır. Bu araştırma 2003-2005 yıllarında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Deneme Tarlasında yürütülmüştür. Denemede, bir bıçak yardımıyla, soğanın tamamı kesilmeksizin farklı kesme şekilleri ile hazırlanan, a) kontrol (kesilmemiş), b) alt kısmından ortasına kadar dikey olarak kesilmiş, c) üst kısmından orta kısmına kadar dikey kesilmiş, d) taban kısmı daire şeklinde derince çizilmiş ve e) alt taban kısmı oyularak çıkartılmış Fritillaria persica L. soğanları kullanılmıştır. Soğanlar 30x30 cm sıra arası ve sıra üzeri mesafe olacak şekilde 3 sıra halinde ve her sırada 7’şer soğan olacak şekilde tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak dikilmişlerdir. Denemede bitki boyu, çiçeklenme oranı, çiçek salkım uzunluğu, meyve bağlama oranı, meyve sayısı, bitki başına soğan sayısı ve soğan verimi gibi karakterler ölçülmüştür. Soğan kesme yöntemlerinin bitki başına soğan sayısına ve soğan verimine etkili olduğu bulunmuştur.

Fritillaria persica L., which is a species produced and exported from Turkey, can be propagated both vegetative and generatively. Using generative production, it needs four to six years to reach for the required bulb size for export. Vegetative production period is shorter than the generative one. This study was carried out in the experimental fields of the University of Ankara, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops, during 2003-2005. Bulbs of Fritillaria persica L. were used as plant materials in this study. The cutting methods used in this study was as follows: a) bulbs were not cut as control, b) basal cuttage carried out by cutting vertically from the base to center of the bulbs, c) bulbs were cut vertically from the top part to the center d) The basal cuttage was carried out by deep incision around the base, and e) the basal parts of bulbs were carved by knife conically. The experiment was established as a randomized complete block design with three replications. Bulbs were planted with 30 cm row spacing and 30 cm intra-row spacing. Plots were constituted as 3 rows with 7 bulbs each. Plant height (cm), flowering percentage (%), flower cluster length, fruit rate, number of fruits, number of harvested bulbs per planted bulb and bulb yield per decare were determined in this study. Our results suggested that different cutting methods significantly affected numbers of harvested bulbs per plant and bulb yield per decare.