Hemodiyaliz Kateter Uygulamalarında Hasta Memnuniyetinin Görsel Analog Ölçekle Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada kateter aracılığıyla hemodiyalize alınan hastalarda kateter uygulanma yerinin hasta memnuniyeti ve günlük yaşamı üzerine olan etkisini araştırdık. Gereç ve Yöntemler: Bu prospektif çalışmaya Ocak 2005-Eylül 2006 tarihleri arasında kliniğimizde hemodiyaliz amaçlı geçici ve kalıcı kateter takılan 171 hasta (104'ü erkek, 67'si kadın, yaş ortalaması 56,3±14,8) alındı. Hastaların hemodiyaliz kateterinden memnuniyeti ağrı, kateter kaynaklı hareketin engellenmesi, tuvalet ihtiyacını giderebilme, duş alma ile ilgili sıkıntı, uyku kalitesi ve estetik rahatsızlık düzeyleri Vizüel Analog Skala (0-10 cm) ile değerlendirildi. Bulgular: Kliniğimizde çoğunlukla sağ internal juguler vene geçici hemodiyaliz kateteri takılması tercih edilmiştir. En fazla şikayet sağ internal juguler vene kateter takılan hastalardan gelmiştir. Anatomik lokalizasyona göre en yüksek görsel analog ölçek skorları, sağ internal juguler ven kateterizasyonu yapılan hastalarda bulunmuştur. Bu hastalarda en fazla rahatsızlığın duş sırasında olduğu görülmüştür (ortalama görsel analog ölçek skoru 8.4 cm). Şikayet türüne göre görsel analog ölçek skorları değerlendirildiğinde ağrı ve duş sırasında rahatsızlık en fazla şikayetçi olunan rahatsızlıklar olmuştur (sırasıyla p=0.000 ve p=0.003). Tüm anatomik kateter lokalizasyonlarında en yüksek görsel analog ölçek skorları duş sırasında rahatsızlıkta olduğu görülmüştür. Sonuç: Subklavian yolla hemodiyaliz kateteri takılması, tromboz vb komplikasyonları nedeniyle daha az sıklıkla tercih edilmesine rağmen çalışmamızda hasta memnuniyeti ve konforunun bu teknikte daha fazla olduğu gözlenmiştir. Tromboz riskini azaltacak, hasta memnuniyeti ve konforunu arttıracak yeni yöntemler ve materyaller üzerinde çalışmalar yapılması gerektiğini düşünmekteyiz.

Aim: In this study, we investigated the effects of catheter application sites on patients' quality of life and comfort. Material and Methods: Between June 2005 - September 2006, 171 patients (104 male, 67 female, mean age 56,3 ±14,8) who had hemodialysis access through a catheter (temporary or tunneled) were investigated prospectively in our clinic. Patients' quality of life was evaluated with Visual Analogue Scale (0 - 10 cm) including scales about catheter related pain, mobility impairment, esthetic anxiety, discomfort in urination, sleeping and bathing. Results: Right internal jugular vein is the most preferred catheter site in our clinic. And it is the most common catheter site that patients have complaints. Also this is supported with the highest Visual Analogue Scale scores about this anatomical site. According to the Visual Analogue Scale scores, pain and discomfort during shower are the most common complaints. And discomfort at shower is the most common complaint with all of the catheter sites and has the highest Visual Analogue Scale scores. Conclusions: Subclavian vein hemodialysis access may not be the first choice because of the high rates of related complications like vein thrombosis, but we observed that it is the most comfortable and pleasing method for chronic hemodialysis patients in our study. We think that more research should be conducted about the methods and instruments to prevent the catheter complications and improve patient comfort.