Bazı pamuk çeşitlerinin verticillum dahliae Kleb’in iki farklı patotipine karşı duyarlılıklarının belirlenmesi

Abstract

Pamuk, ülkemizin birçok sanayi sektörüne hammadde sağlayan en önemli tarımsal ürünlerden birisidir. Pamuk tarımı yapılan alanlarda üretimi sınırlandıran önemli faktörlerden birisi de Verticillium solgunluğu ( Verticillium dahliae Kleb)’dur. Verticillium solgunluk hastalığına karşı etkin bir mücadele yöntemi yoktur, ancak hastalığa karşı mücadelede en etkili yöntem dayanıklı çeşit kullanımıdır. Deneme, ülkemizde yaygın olarak ekimi yapılan bazı pamuk çeşitlerinin, V. dahliae’ nın yaprak döken (T1) ve yaprak dökmeyen (SS4) patotiplerine karşı duyarlılıklarını belirlemek amacıyla iklim odası koşullarında yürütülmüştür. Tesadüf parselleri deneme deseninde 5 tekerrürlü olarak kurulan çalışmada, 2 adet kontrol çeşit (Giza 45; dayanıklı kontrol ve Albania 61-72; duyarlı kontrol) olmak üzere toplam 21 adet pamuk çeşidi kullanılmıştır. Bitki inokulasyonu, kök boğazına konidi süspansiyonu uygulama yöntemine göre gerçekleştirilmiştir. Yapılan varyans analizine göre, solgunluk hastalığına duyarlılık açısından genotipler arasındaki farkın, istatistiksel açıdan önemli (P<0.05) olduğu saptanmıştır. Elde edilen bulgulara göre; hastalık şiddeti değerlerinin PYDV6 izolatında (yaprak döken patotip-T1) Vd11 izolatına (yaprak dökmeyen patotip-SS4) göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. PYDV6 ve Vd11 izolatlarının uygulandığı pamuk bitkilerinden, dayanıklı Giza 45 kontrol çeşidinde en düşük hastalık şiddeti değeri (0.39-0.69) saptanırken, bunu Julia (0.62), St-373 (0.63), Fibermax 819 (0.64) ve Gloria (0.66) çeşitleri takip etmiştir. Duyarlı Albania 61-72 kontrol çeşidinde ise en yüksek hastalık şiddeti değeri (2.00-3.02) tespit edilmiştir.

Cotton is one of the most important agricultural crops providing raw material for many industrial sectors of our country. Also, Verticillium wilt (Verticillium dahliae Kleb.) is one of the important factors limiting production in cotton growing areas. There is no effective control method for Verticillium wilt disease, but the most effective control method against the disease is to use resistant cultivars. The experiment was conducted to determine susceptible of some cotton genotypes growing prevalent in Turkey against defoliating (T1) and nondefoliating (SS4) pathotypes of V. dahliae in the growth chamber conditions. Randomized plot design with 5 replications was set up in the experiment. Total 21 genotypes including two control cultivars (Giza 45,a resistant genotype and Albani 61-72, a susceptible genotype) were inoculated with conidial suspension method into crown. According to variance analysis (ANOVA) exhibited significant differences (P&lt;0.05) among genotypes in terms of susceptibility against verticillium wilt. From the data, PYDV6 isolate (defoliating pathotype-T1) had higher disease incidence than Vd11 isolate (nondefoliating pathotype-SS4). Using PYDV6 and Vd11 isolates of V. dahliae, resistant control Giza 45 (0.39-0.69) had the lowest disease incidence, and followed by Julia (0.62), St-373 (0.63), Fibermax 819 (0.64) and Gloria (0.66) genotypes. On the other hand, susceptible control Albania 61-72 showed the highest disease incidence (2.00-3.02).