Şanlıurfa'da şark çıbanı etkeni değişiyor mu? İlk Leishmania major vakaları

Abstract

Günümüzde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) rakamlarına göre, her yıl, 1.5 milyonu kutanöz leishmaniasis (KL), diğerleri visseral leishmaniasis (VL) olmak üzere yaklaşık 2 milyon yeni leishmaniasis vakası ortaya çıkmaktadır. Şanlıurfa, KL açısından Türkiye'deki en yüksek endemisitiye sahip il olup, yıllık vaka sayısı 2000 civarındadır ve şimdiye dek saptanan tek etken antroponotik geçişli olduğu bilinen Leishmania tropica'dır. Bu çalışmada yaptığımız rutin tür tayini çalışmalarımızda tespit ettiğimiz 2 yerli, 1 importe L. major vakası sunulmaktadır. Hastalardan alınan yara örnekleri NNN besiyerine ekilmiştir. Üreme sonrası yoğunlaştırma amaçlı %20 FCS içeren RPMI 1640 besiyerine pasajlanmıştır. Daha sonra, kültürden alınan promastigotlardan elde edilen DNA örneği kullanılarak ITS-1 PCR-RFLP yöntemiyle her 3 örnek de Leishmania major olarak tanımlanmıştır. Bu olgular Şanlıurfa'dan bildirilen ilk L. major vakalarıdır ve ilde daha önce yapılan çalışmalarda L. major için uygun vektör kum sineği türü olan Phlebotomus papatasi'nin varlığının gösterilmiş olması yakın zamanda sayılarının daha da artacağını düşündürmektedir. Sağlık otoritelerinin ve araştırıcıların L. major vektör ve rezervuarına yönelik araştırmalar yapması, hastalığın bölgede yayılmasını önleyecek önlemlerin alınması önemlidir.

Today, almost 2 million new leishmaniasis cases are noted annually; 1.5 million of these are cutaneous (CL), and others are visceral leishmaniasis (VL). In Sanliurfa, CL cases caused by Leishmania tropica but not by other agents such as L. infantum and L. major. L. tropica is a unique parasite species in Sanliurfa and is the causative agent of anthroponotic CL (transmitted from human to vector to human). Our aim was to report 3 new CL cases due to L. major ( 2 autochthonous and 1 imported) identified in Sanliurfa. Lesion aspiration samples taken from patients were inoculated into NNN culture. Following successful isolation in NNN, promastigotes were obtained by mass culture using RPMI + 20% FCS medium. Parasites species were identified as L. major using ITS-1 PCR-RFLP analysis. This is the first report of autochthonous CL cases caused by L. major in Sanliurfa, and it is estimated that the number of such cases will increase in this region. Public health measures should be taken for L. major infections, while researchers should plan field studies to identify the vectors and reservoirs of L. major.