İki şair bir şiir - II

Abstract

Klasik Türk edebiyatında şairlerin divanlarında, divanların çeşitli nüshalarında ve mecmualarda aynen veya küçük farklılıklarla iki şaire birden ait görülen şiirlerin varlığı öteden beri bilinmektedir. Divanlarda bazı farklılıklarla yer alan şiirlerin bir kısmını nazire geleneği bağlamında değerlendirmek mümkündür. Bunların bir kısmı ise nazireyi aşan, intihale yaklaşan uygulamaların ürünüdür. Farklı şairlerin divanlarında aynı şiirin yer alması bazen de insan kaynaklı olup müstensihten, mecmua derleyicisinden veya araştırmacıdan kaynaklanmaktadır. Nev’î (ö. 1599) ve Nef’î’nin (ö. 1635) divanlarında aynen yer alan bir gazel mevcuttur. Bu çalışmada iki şairin divanında yer alan bu şiirin kime ait olabileceği, şiirin her iki şairin birden divanına nasıl girdiği sorgulanmıştır. Çeşitli başlıklar altında (maddi deliller, muhteva ve üsluba dayalı deliller) değerlendirilen gazelin gerçek sahibi belirlenmeye çalışılmıştır.

It is known for a long time that the existence of poems with same or small differences which belong to two poets in divans, various copies of divans and journals of classical Turkish literature. It is possible to evaluate some of the poems with some differences in divan in the context of nazire tradition. Some of these are the products of practices that go beyond the nazire and approach to plagiarism. Sometimes the same poem takes place in the divans of different poets because of human. It is originating from copyist, journal compiler or researcher. There is an ode which takes part in exactly in divans of Nev’î (dd.1599) and Nef’î (dd.1635). In this study, it was questioned who might belong to this poem and how the poem of both poets suddenly got inside the divan. It has been tried to determine the true owner of the ode evaluated under various haeadings (material evidence, content and style based evidence).