Türkiye’de hayvancılıkta ihmal edilen bir disiplin : çiftlik hayvanlarına değer takdiri

Abstract

Türkiye’de tarımsal değer biçme denildiğinde; genellikle tarımsal taşınmazlara değer takdiri, kamulaştırma, toplulaştırma, sigorta kapsamındaki değerlendirmeler anlaşılmakta ve özellikle hayvancılık konusunda hiçbir çalışmaya rastlanmamaktadır. Oysa Türkiye’nin tarımsal üretiminin 2016 yılında %56’sı hayvansal üretimden kaynaklanmakta, canlı hayvanlar ise 89.8 milyar TL ile toplam tarımsal üretim değerinin %33’ünü oluşturmaktadır. Hayvancılık özellikle son yıllarda damızlık besi materyali ve et ithalatı ile fazlaca gündeme gelmekte, kurban bayramının yaklaştığı dönemlerde ise piyasada hareketlilik artmaktadır. Özellikle bu dönemlerde hayvancılıkta değerleme uzmanlığı özel bir önem taşımaktadır. Tarımsal varlıklara değer biçme ekonominin en eski disiplinlerinden birisi olmasına karşın araştırma ve öğretimde geri planda kalmıştır. Bu durum özellikle hayvancılık gibi özel alanlarda daha yoğun bir şekilde gerçekleşmiştir. Bunda tarımsal mallara değer biçmenin ekonomik teori ve metotların yanı sıra ilgili mevzuat bilgisi gibi alana yönelik birçok ilave bilgiye, tecrübeye ve disiplinler arası bir çalışmaya ihtiyaç duyması ve bu nedenle zor bir alan olarak görülmesi de etkili olmuştur. Bununla birlikte uluslararası muhasebe standartlarına uyum, tarımsal faaliyette bulunan işletmelerin/ şirketlerin borsalarda faaliyette bulunmaları gibi yeni uygulama alanlarının ortaya çıkması ile değerleme uzmanlığı önemi gittikçe artan bir alan olmuştur. Bu çalışmada hayvancılıkta değer biçmenin amaç ve yöntemleri genel hatları ile anlatılmış ve Türkiye’de hayvancılıkta değerleme uygulamalarında en çok karşılaşılan durumlara dikkat çekilmiştir.

When it is said agricultural appraisal in Turkey, it is generaly understood as appraisal to agricultural premises and appraisals in the scope of expropriation, land consolidation and insurance and no studies can be seen especially in the subject of Livestock. However, 56% of Turkey’s agricultural production in 2016 results from livestock production and livestock establish 33% of the total agricultural production value with 89.8 billion TL. Livestock excessively comes to the agenda with breeding stock material and meat imports especially in recent years and in periods of sacrifice holiday, mobility in the market increases. Especially in these periods, appraisal expertise in livestock carries a special importance. Even though appraisal to agricultural assets is one of the oldest disciplines of the economy, it remained at the background in research and training. This condition has occurred especially in a more concentrated manner in special areas such as livestock. Besides economical theories and methods, appraisal to agricultural goods needs many additional information, experiences and disciplines like knowledge over the regulations and therefore it is seen as a difficult field and this has been effective in this condition to occur. Together with this, new application areas have appeared such as compliance to international accounting standards and enterprises/companies performing activities in the field of agriculture to perform activities in stock markets and appraisal expertise became a field with an increasing importance. In this study, the purposes and methods of appraisal in livestock has been told in its general lines and attention has been drawn to conditions which are mostly encountered in appraisal applications at cattle breeding in Turkey.