Mevsimsel olarak merada yetiştirilen koyunlarda serum bakır, çinko ve seruloplazmin düzeyleri ile yün bakır ve çinko değerlerinin araştırılması

Abstract

Hatay bölgesinde Mart-Haziran dönemlerinde mera şartlarında yetiştirilen, ilave yem verilmeyen ve klinik olarak sağ-lıklı görünen koyunlarda bakır ve çinko değerleri serum ve yün örneklerinde; seruloplazmin düzeyleri ise serumda araştırıldı. Mineral madde analizleri atomik absorbsiyon spektrofotometrede, seruloplazmin düzeyleri spektrofotometrede ölçüldü. Ortalama serum bakır düzeyi 0.57+0.01 ppın, çinko 0.65±0.01 ppm ve seruloplazmin 16.74±0.43 mg/dl olarak tespit edildi. Bölgelerarası serum bakır de-ğerleri arasında istatistiksel fark bulunmazken (p>0.10); çinko ve seruloplazmin değerleri yönünden önemli farklılık bulundu (p<0.001). Seruloplazmin ile serum bakır değerleri arasında pozitif zayıf derecede bir ilişkinin olduğu görüldü. Ortalama yün bakır değeri 4.40+0.24 ppın ve çinko düzeyi 48.51+2.26 ppm olarak saptandı. Bölgeler arasında yün bakır ve çinko değerleri yönünden anlamlı fark bulunmadı (p>0.10). Hatay bölgesi koyunlarında yün ve serum bakır düzeyinin kritik sınıra yakın; çinkonun ise normal de-ğerlerden düşük olduğu saptandı. Meraya dayalı beslemenin yapıldığı dönemde hayvanlara mineral takviyelerinin yapılması gerektiği sonucuna varıldı.

Copper and zinc levels were determined in serum and wool samples, ceruloplasmin level was determined in serum. The samples were collected from clinically healty, grazing sheep between March-June in Hatay region. Additional feed was not given to sheep during this season. Mineral levels were analysed by atomic absorption spectrophotometry, ceruloplasmin levels were measured by spectrophotometry. Mean serum copper, zinc and ceruloplasmin levels were 0.57&plusmn;0.01 ppm, 0.65&plusmn;(0.01 ppm, 16.74&plusmn;0.43 ppm, respectively. Although there was no statistically significancy between serum Cu levels of the regional sheep (p&gt;0.10), there was significancy between serum zinc and ceruloplasmin levels of the regional sheep (p&lt;0.01). Mean wool copper and zinc levels were 4.40+0.24 ppm, 48.51 &plusmn;2.26 ppm, respectively. A positive but weak correlation was determined between serum ceruloplasmin and copper levels. However, there was no correlation between neither serum and wool copper levels nor serum and wool zinc levels were detected. In wool, copper and zinc levels of the regional sheep were not varied between the regions (p&gt;0.10). It is concluded that serum and wool copper levels were determined close to the critical level, zinc levels were found to be under the normal level. Mineral supplementation to seasonal grazing animals should be considered in this region.