İvesi koyunlarında iki yılda üç kuzulatma ile döl veriminin artırılması üzerine bir araştırma

Abstract

İvesi koyunlarında iki yılda üç kuzulatma uygulamasının döl verim ölçütleri üzerine etkilerinin araştırıldığı bu çalışma, Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği Selam Hayvancılık İşletmesinde yürütülmüştür. Çalışmada 3 yaşlı İvesi koyunları iki yılda üç kuzulatma (İYÜK) ve yılda tek kuzulatma (YTK) olarak iki gruba ayrılmıştır. İYÜK grubunda çiftleştirmeler Ocak, Eylül ve Mayıs aylarında yapılmıştır. Ocak ve Mayıs çiftleştirmelerinde kızgınlık oluşturmak için progesteron içeren süngerler 14 gün süreli ve intra-vaginal olarak uygulanmış, süngerlerin alınmasını takiben hayvan başına 500 IU PMSG enjeksiyonu yapılmıştır. Eylül ayı İvesi koyunlarının doğal çiftleştirme mevsimi içerisinde yer aldığı için, İYÜK grubu koyunlarına bu ayda, sadece kızgınlık toplulaştırmak amacı ile progesteron içeren süngerler uygulanmıştır. YTK grubunda ise herhangi bir hormon uygulanmaksızın Ağustos- Eylül döneminde serbest koç katımı yapılmıştır. Deneme sonucunda yılda koç altı koyun başına kuzu verimi İYÜK grubunda YTK grubundan %39.4 daha fazla olmuştur. İYÜK grubu içerisinde en yüksek kuzulama oranı ve kuzu verimi Eylül ayındaki çiftleştirmeden elde edilirken, bu dönemin kuzuları tüm deneme grupları içerisinde en düşük doğum ağırlığına sahip olmuşlardır.

This study was carried out at Animal Production Unit of Mustafa Kemal University Agriculture Faculty Research and Training Farm aiming to investigate the effects of three lambing in two years on reproductive characteristics. Awassi sheep of three years old were assigned into two groups as three lambing in two years (TLTY) and once lambing in one year (OLOY). Ewes of TLTY were mated on January, September and May. Progesterone-sponges were applied for 14 days intra-vaginally on the mating periods in TLTY group. After withdrawing of the sponges 500 iu/head of PMSG was injected to ewes except the September mating. For September mating ewes were applied the sponges only for oestrus synchronisation. It is known that September is the natural mating season for Awassi sheep. On the other hand, the OLOY group were mated from the beginning of August to the end September without any hormone treatment. It was found that litter size of TLTY was 39.4% of higher than that of OLOY group. The highest fertility and litter size were obtained for TLTY group in September mating while the birth weight was lowest in this period among the groups.