Doğu Akdeniz koşullarında tarımı yapılabilecek yüksek verim potansiyelli yerfıstığı çeşitlerinin belirlenmesi

Abstract

Yerfıstığında çeşit seçimi verimi ve kaliteyi etkileyen en önemli faktörlerin başında gelmektedir. Bu araştırma Doğu Akdeniz koşullarında yetiştirilebilecek uygun yerfıstığı çeşitlerini belirlemek amacı ile Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Telkaliş Araştırma Alanında tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak 2002-2003 yılları arasında yürütülmüştür. Araştırmaya alınan çeşitlerin bitki başına meyve verimi, bitki başına meyve sayısı, dekara meyve verimi, 100 tohum ağırlığı ve iç oranı gibi özellikler tespit edilmiştir. Araştırmanın birinci yılında dekara meyve verimleri 110.3 ile 511.5 kg/da arasında değişmiş olup en yüksek meyve verimi Virginia bunch, NC-7, PI 315621 ve GA Runner çeşitlerinden elde edilmiştir. Araştırmanın ikinci yılında ise meyve verimleri 241.7 ile 527.1 kg/da arasında değişmiş olup enr yüksek meyve verimi NC-7 çeşitinden elde edilmiş ve bu çeşiti sırası ile Virginia bunch, GA Runner ve Rustembourge çeşitleri izlemiştir. Yüz tohum ağırlığı değerleri 47.1 ile 102.0 g arasında değişmiş olup en yüksek değerler araştırmanın her iki yılında da 10/68-1 hattından elde edilmiştir. Path analizi sonuçlarına göre verim üzerine en büyük doğrudan katkıyı bitki başına meyve sayısı göstermiştir. Araştırma sonuçlarına göre Virgini bunch, NC-7 , Pl 315621, GA Runner ve 10/68-1 çeşitleri, verim potansiyellerinin yüksek olması yönünden Doğu Akdeniz koşullarında başarı ile yetiştirilebilecek çeşitler olarak ortaya çıkmıştır.

Cultivar selection for peanut production is one of the most important factors affecting peanut yield and -quality. A two-year study was conducted at Mustafa Kemal University Telkaİiş Research Farm to determine new , peanut cultivars grown in eastern Mediterranean region in 2002 and 2003 growing seasons. The experimental design was completely randomized blocks with three replications. Pod yield, number of pods/plant, 100 seed weight, seed/shell ratio, undeveloped pod weight and pod weight/plant of 25 peanut cultivars were determined. Pod yield varied of tested cultivars varied between 1103 - 5115 kg/ha in 2002 and the highest pod yield was obtained from cultivar Virginia bunch followed by NC-7, PI 315621 and GA Runner. In the second year of the study, pod yields varied between 2417 - 5271 kg/ha and the highest pod yield was obtained from cultivar NC-7, Virginia bunch, GA Runner and Rustembourge, respectively. Seed weight of tested cultivars varied between 47.1 and 102.0 g. The highest 100 seed weight was obtained from 10/68-1 in both years. Based on the path analysis, number of pods/plant had greatest positive direct effect on seed yield. The results of current study showed that peanut cultivars Virginia bunch, NC-7, PI 315621, GA Runner and 10/68-1 could be grown in eastern Mediterranean region due to their higher yield performance.