In vitro şartlarda asetonun eritrosit membranı üzerine hemolitik etkileri

Abstract

Amaç: Aseton endüstriyel bir çözücü ve kimyasal ara ürün olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Aseton içeren pek çok ürün endüstride kullanılmakta, ayrıca tırnak cilası, boya temizleyicisi, tutkal ve temizlik ajanları gibi bazı ürünler de tüketiciler tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca yer altı ve içme sularında da asetona rastlanmaktadır. Lipid peroksidasyonu azalmış membran akışkanlığı ve fonksiyonu, bozulmuş mitokondri ve golgi fonksiyonu ve enzim inhibisyonlarını içeren toksikolojik etkilerin bir çoğu ile ilişkilidir. Bu in vitro çalışmada yaygın kullanılması nedeniyle temas riski yüksek olan asetonun eritrosit membranmda lipid peroksidasyonuna yol açıp açmadığı ve hemolitik etkilerinin olup olmadığının araştırılması amaçlandı. Gereç ve yöntem: İki haftalık banka kanından elde edilen kan örnekleri antikoagülanlı tüplere alındı ve farklı konsantrasyonlarda aseton bu tüplere ilave edildi. 48 Saat sonra plazma ve eritrosit örnekleri ayrıldı, aspartat aminotransferaz (AST), laktat dehidrogenaz (LDH) ve demir düzeyleri plazmada çalışıldı. Eritrositlerin oksidatif durumu da, lipid peroksidasyonunun bir göstergesi olan malondialdehit (MDA) düzeyleri çalışılarak değerlendirildi. Bulgular: AST, LDH ve demir düzeyleri aseton ilave edilen örneklerde kontrol grubundan anlamlı olarak yüksek idi, yükselmiş düzeyleri artmış aseton konsantrasyonları ile korele idi. Lipid peroksidasyon belirteci MDA düzeyleri bakımından çalışma ve kontrol grubu arasında anlamlı fark yoktu. Sonuç: Asetonun in vitro şartlarda toksik etkileriyle eritrositlerin hemolizine neden olabileceği ve bunun akut dönemde lipid peroksidasyonu ile ilişkili olmadığı, ancak eritrosit membranma lipofilik ve çözücü etkileri ile ilgisi olabileceği sonucuna varıldı.

Purpose: Acetone is widely used as an industrial solvent and chemical intermediate. Most products containing acetone are used by industry, also some acetone products, such as nail polish remover, paint remover, glue, and cleaning agents, are used by consumers. It has been detected in groundwater and drinking water. Lipid peroxidation is associated with a wide variety of toxicological effect, including decreased membrane fluidity and function, impaired mitocondrial and golgi apparatus functions, and inhibition of enzymes. In this in vitro study, we aimed to investigate if acetone, a widely used agent and so having a high risk of contact, causes lipid peroxidation at erythrocyte membrane or not, and if it has any hemolytic effect. Methods: Blood samples that were obtained from two weeks old stored blood were put into tubes with anticoagulant and at different concentrations acetone was added these tubes. After 48 hours, plasma and erythrocyte samples were seperated and studied aspartate aminotransferase (AST), lactate dehydrogenase (LDH) and iron levels in the plasma. It was evaluated the oxidative state of erythrocytes by studied MDA levels which is the indicator of lipid peroxidation. Result: AST, LDH and iron levels in acetone added tubes were significantlly higher than the controls, their elevated levels was correlated with increased concentrations of acetone. No significant difference was observed between the study and control samples about MDA levels, a lipid peroxidation marker. Conclusion: It was concluded that acetone may cause hemolysis of erythrocytes with its toxic effect in vitro conditions and this is not related with lipid peroxidation in acute period (48 hours) but may relate with lipophilic and solvent effect of acetone on erythrocyte membrane.