Birinci basamakta çocuk istismarı ve önlenmesi

Abstract

Yasalarımıza göre 18 yaş altındaki herkesin çocuk olarak kabul edildiği ülkemizde çocuk istismarı, ciddi yaralanmalara, sakatlıklara ve hatta ölümlere neden olabilen tıbbi, hukuki, sosyal yönleri olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. Son yıllarda dünyada çocuk istismarı konusu, gerek tıbbi, gerekse toplumsal açıdan giderek önem kazanmaya başlamıştır. Bu durum Türkiye için de geçerlidir. Konunun yeterince bildirilmemesi, tanı konulmasındaki güçlükler, inkar edilmesi ve gizli kalması sorunun önemini daha da artırmaktadır. Avrupa ve Asya merkezli bir çalışma 9-17 yaşlar arasındaki her 10 çocuktan 6'sının yanlış bir şey yaptıkları zaman anne-babaları tarafından dayak yediklerini göstermektedir. Türkiye'de çocuk istismarı konusunda yapılan araştırmalarda, %78 gibi yüksek bir oran ile duygusal istismarın ilk sırada olduğu görülmektedir. İstismara uğramış bir çocuğa yaklaşımda en önemli unsur çocuğun daha fazla zarar görmesinin önlenmesidir. İstismar ile karşılaşmış olan çocuğun tekrar tekrar sorgulanıp muayene edilmesi istismarı yinelemiş olur. Bu nedenle, istismara maruz kalan çocuklara rahatsız olmayacağı bir ortamda olanaklı ise ilgili uzmanlarca tek bir öykü alınması ve tek bir muayene gerçekleştirilmesi en uygunudur. Çocuğu istismardan koruma önlemlerini birincil, ikincil ve üçüncül koruma olarak ele almak olanaklıdır. Birincil koruma şiddetin ortaya çıkışını önlemeye yönelik çalışmaları, ikincil koruma erken tanı ve tedavi çalışmalarını, üçüncül koruma ise şiddete maruz kalmış birinin rehabilitasyonu çabalarını kapsar. Çocukları şiddetten korumada hekimler başta olmak üzere diğer sağlık çalışanları ve pek çok meslekten insanların çabası gereklidir. Birinci basamaktaki hekimlerin çocuk istismarının tanısı, tedavisi ve korunmasına ilişkin bilgi ve becerilerinin artırılması önem taşımaktadır.

In Turkey, where everyone under 18 years are accepted as child, abuse is an important public health problem which leads to serious injuries, impairment and also death with many medical, legal and social aspects. Abuse has an increasing significance in the world and Turkey in the recent years. As it is difficult to diagnose, negated and disguised frequently and not declarated sufficiently, importance of the subject is increasing. A multicentric study from Asia and Europe reports that 6 of 10 children between 9 - 17 years are exposed to corporal punishment by their parents. Researches from Turkey notify that emotional abuse is the most common form with a ratio of 78%. Primary matter in approaching a child who experiences abuse is to avoid further damage to the child. Interrogating and examining the child repeteadly can cause recurring of abuse. Because of this, it is better for an expert to perform a single physical examination and to take only one history, in a comfortable environment. Prevention of abuse can be classified as primary, secondary and tertiary. Primary prevention includes prevention of abuse to occur in the first place, secondary prevention includes early diagnosis and treatment, and tertiary prevention includes the rehabilitation of a child who is exposed to abuse. Prevention from abuse needs the organization of the efforts of health workers, especially the doctors and also many people from different occupations. It is an important point to improve the knowledge and skills of the primary health care personnel about the diagnosis, treatment and prevention of child abuse.