Yazar "Şahin, Sümeyye" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    5-6 yaş çocuklarının sözlü anlatımlarında bağdaşıklık araçları ve fiilimsilerin kullanılması
    (Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, 2015) Şahin, Sümeyye; Gürler, Zafer
    Bu araştırmada 5 - 6 yaş, farklı cinsiyet ve sosyo-ekonomik düzeylerdeki 30 çocuğun sözlü anlatımları, bağdaşıklık araçları ve fiilimsiler açısından değerlendirilmiştir. Bağdaşıklık (cohesion), metindeki küçük dilsel birimler arasındaki ilişkileri kapsamaktadır. Fiilimsi (gerund), eylemden türeyen, olumsuzu yapılan, eylem çekimine girmeyen ve tümleç alabilen sözcükleri ifade eder. Araştırmada çocuklardan, kendilerine okunan iki hikaye kitabını resimlerine bakarak anlatmaları istenmiştir. Çocukların anlattıkları hikâyelerin değerlendirilmesinde "Bağdaşıklık Araçları Kullanım Sıklığı Çizelgesi" kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre bağdaşıklık araçlarının kullanım sıklıklarında çocuk başına düşen ortalamalar sırasıyla şu şekildedir: Gönderim (10,87), eksiltili anlatım (4,13), kelime bağdaşıklığı (3,40), bağlama ögeleri (3,37), değiştirim (0,00). Çalışmada çocukların bağdaşıklık araçlarının kullanımı ile ilgili önemli sorunlar yaşadıkları belirlenmiştir. Bu sorunların başlıcaları şunlardır: (a) Öznenin söylenmemesinden dolayı gönderim ögesinin metindeki karşılığının karışması, (b) Gönderim ögesinin karşılıksız biçimde kullanılması, (c) Eksiltili anlatıma başvurmanın uygun olmadığı yerlerde eksiltili anlatım kullanılması, (d) Bağlama öğesinin anlam ve işlevine uygun olmayan bir şekilde kullanılması, (e) Bağlama öğesinin gereksiz biçimde, sıklıkla ve tenafür oluşturacak düzeyde kullanılması. Araştırma bulgularına göre 5-6 yaş çocuklarının sözlü anlatımlarında fiilimsileri kullanım sıklıklarında çocuk başına düşen ortalamalar sırasıyla şu şekildedir: Zarf fiil (3,73), isim fiil (2,37), sıfat fiil (0,17). Yapılan analizler sonucunda çocukların anlattıkları hikâyelerde bağdaşıklık araçları ve fiilimsi kullanım sıklıkları arasında istatistiksel olarak anlamlı, olumlu ve orta düzeyde ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Bağdaşıklık araçlarını kullanım sıklıklarında çocukların yaşlarına göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu ; cinsiyetlerine ve sosyo-ekonomik düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Ayrıca fiilimsi kullanım sıklıklarında çocukların yaşlarına, cinsiyetlerine ve sosyo-ekonomik düzeylerine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yoktur. ANAHTAR KELİMELER Okul Öncesi Eğitim, Dil Gelişimi, Sözlü Anlatım, Bağdaşıklık, Fiilimsiler