Yazar "Bi̇lgi̇ç, Yasemi̇n" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Deneysel Alzheimer hastalığı modelinde çiya (Salvia hispanica L.) tohumunun etkisi
    (Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, 2018) Bi̇lgi̇ç, Yasemi̇n; Demi̇r, Enver Ahmet
    Alzheimer hastalığı bireylerin yaşam kalitelerinde ihmal edilemez hasara yol açmaktadır. Ortalama yaşam süresinin uzamasıyla orantılı şekilde artan insidansı bakım ve tedavi maliyetlerini de arttırmaktadır. Bu sebeple Alzheimer hastalığı toplumun genelini ilgilendiren bir sağlık sorunu olarak görünmektedir. Çiya tohumu besinsel değeri ve anti-enflamasyon, kardiyoproteksiyon gibi etkileriyle fonksiyonel bir besindir. Çalışmamızda, deneysel Alzheimer hastalığı modeli oluşturmak adına Alzheimer, ön Tedavi ve tedavi gruplarındaki erişkin Wistar albino sıçanlara 21 gün boyunca intraperitoneal Alüminyum klorür+D-galaktoz (10 ve 150 mg/kg/gün) uygulandı. Kontrol grubundakilere ise fizyolojik salin uygulandı. Ön Tedavi (model sırasında) ve tedavi (model sonrasında) gruplarının yemlerine çiya tohumu [%36,2 (w/w)] ilave edildi. Tüm hayvanlar Morris su labirenti testi, açık alan testi, yükseltilmiş artı labirent testi ve zorlu yüzme testlerine tabi tutularak öğrenme/bellek, depresyon ve anksiyete benzeri davranışları değerlendirildi. Beyin dokusunda immünokimyasal yolla amiloid prekürsör protein (APP), amiloid-beta protein (1-42) [Aβ (1-42)] ve total tau protein düzeyleri incelendi. Alzheimer hastalığı modeli öğrenme/belleği bozarken (p=0.01) depresyon (p<0.01) ve anksiyete benzeri (p=0.04) davranışa sebep oldu. Tedavi grubunda model oluştuktan sonra verilen çiya desteği bozulmuş olan öğrenme/bellekte değişikliğe yol açmazken (p>0.05) ön tedavi grubunda model oluşturma esnasında verilen çiya desteğinin öğrenme/belleği herhangi bir tedavi verilmemiş olan hayvanlardan bile daha fazla bozduğu (p=0.04) görüldü. Çiya, Alzheimer hastalığı modelinde ortaya çıkan anksiyete benzeri davranış üzerine etkisizdi (p>0.05). Hem tedavi (p=0.01) hem ön tedavi (p=0.03) gruplarında depresyon benzeri davranışta iyileşme gözlendi. Kontrol grubuna kıyasla Alzheimer, ön tedavi ve tedavi gruplarında APP, Aβ (1-42) ve total tau protein düzeylerinin anlamlı şekilde arttığı gözlemlendi (p<0.05). Çiya tohumu tüketen gruplarda ise Aβ (1-42), total tau ve APP düzeylerinde birbirlerine göre fark bulunamadı (p>0.05). Mevcut çalışma çiyanın Alzheimer hastalığında, hastalık prognozunu kötüleştirebileceğini ortaya koymuştur. Bu sonuçlara dayanarak Alzheimer hastalarında çiyanın dikkat ve tedbirle tüketilmesi önerilmelidir.