Yazar "Sertkaya, Erdal" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 20 / 31
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Acaricidal activities of the essential oils from several medicinal plants against the carmine spider mite (Tetranychus cinnabarinus Boisd.) (Acarina: Tetranychidae)(Elsevier, 2010) Sertkaya, Erdal; Kaya, Kamuran; Soylu, SonerA screening for pesticidal activity of plant extracts with some known medicinal attributes could lead to the discovery of new agents for pest control. In the backdrop of recent revival of interest in developing plant-based insecticides, the present study was carried out to find an alternative to synthetic miticides currently used in the control of the devastating greenhouse pest, carmine spider mite (Tetranychus cinnabarinus Boisd.) (Acarina: Tetranychidae). The acaricidal activities of essential oils obtained from medicinal plants such as oregano (Origanum onites L), thyme (Thymbra spicata L subsp. spicata), lavender (Lavandula stoechas L. subsp. stoechas) and mint (Mentha spicata L.) were evaluated against the adults of T cinnabarinus under laboratory conditions. Chemical compositions of the essential oils were also determined by GC-MS analysis. Carvacrol was the principal compound present in the essential oils of thyme and oregano (70.93% and 68.23%, respectively), whereas alpha-thujone (65.78%) and carvone (59.35%) were the major constituents in lavender and mint essential oils, respectively. Volatile phase effects of different concentrations of the essential oils used were determined. Laboratory bioassay results indicated that all essential oils caused complete mortality of spider mites at different concentrations that are not phytotoxic to the host plant. Although all essential oils show acaricidal activities in a dose-dependent manner, essential oils of thyme and oregano have a marked acaricidal activity against carmine mite adults (at 5.0 and 7.5 mu g ml(-1) air concentrations, respectively). The mean lethal concentrations (LC50) of the essential oils of thyme, oregano, mint and lavender were 0.53, 0.69, 1.83 and 2.92 mu g ml(-1) air, respectively. The results of the present study concluded that plant essential oils could be useful in promoting research aiming at the development of new agent for pest control from the plants with medicinal values. (C) 2009 Elsevier B.V. All rights reserved.Öğe Adana ilinde yetişen bazı turunçgil çeşitlerinde zararlı yaprakpiresi (Hemiptera, Cicadellidae) türleri ile parazitoitlerinin belirlenmesi(2022) Birbiri, Haluk; Sertkaya, ErdalAmaç: Bu çalışma, Adana ilinde yetişen iki farklı Citrus spp. (cv. Washington Navel ve cv. Okitsu) Cicadellidae familyasına bağlı zararlı yaprakpiresi türleri ile yumurta parazitoidlerinin belirlenmesi amacı ile yürütülmüştür.Yöntem ve Bulgular: Bu çalışma, 2013-2014 yıllarında Adana ilinin Seyhan, Yüreğir ve Karataş ilçelerinde bulunan göbekli (Washington Navel) portakal ve mandarin (cv. Okitsu) çeşitlerinde yürütülmüştür. Yaprakpiresi türleri belirlemek için örneklemeler 5 bahçede yürütülmüştür. Örneklemelerde sarı yapışkan renk tuzağı ve D-Vac vakumlu böcek toplama aleti kullanılmıştır.Örneklemelerin yapıldığı bahçelerden alınan yaprak örnekleri kültüre alınarak yaprakpirelerinin yumurta parazitoitleri belirlenmiştir. Çalışma sonucunda Austrogallia sinuata (Mulsant Rey,1855), Asymmetrasca decedens (Paoli, 1932), Empoasca decipiens (Paoli, 1930), Zyginidia sohrab (Zachvatkin, 1947), Cicadulina bipunctella (Matsumura, 1908), Psammotettix striatus (Linnaeus, 1758), Balclutha hebe (Kirkady, 1906) olmak üzere Cicadellidae familyasına ait üç alt familya da toplam 7 tür tespit edilmiştir. Çalışmada örnekleme yapılan alanlarda toplanan türler içerisinde, Cicadulina bipunctella, Empoasca decipiens & Asymmetrasca decedens, Zyginidia sohrab örnekleme yapılan alanlarda en yoğun türler olarak tespit edilmiştir.Genel Yorum: Örnekleme yapılan alanlarda toplanan türler içerisinde, Cicadulina bipunctella, Empoasca decipiens & Asymmetrasca decedens, Zyginidia sohrab örnekleme yapılan alanlarda en yoğun türler olarak tespit edilmiştir. Buna ilave olarak Anagrus atomus (Hymenoptera, Mymaridae) Cicadellidae türlerinin yumurta parazitoidi olarak belirlenmiştir.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Yaprakpirelerine ait türler potansiyel virüs vektörleri olduğundan, bunların popülasyon dalgalanmaları yakından izlenmelidir.Öğe Adana ve Osmaniye illeri yerfıstığı üretim alanlarında Yeşilkurt, Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)’nın yaygınlığı, bulaşıklık oranları ve popülasyon değişimi(2021) Bademci, Mahmut; Sertkaya, ErdalAdana ve Osmaniye illeri ülkemiz tarımında yerfıstığı üretim ve ekili alanın büyük bir bölümünü karşılayarak, ülke ekonomisine önemli katkı sağlamaktadır. Bu çalışma, Adana ve Osmaniye’de yerfıstığı ekim alanlarında zararlı Yeşilkurt [Helicoverpa armigera (Hübner) (Lep;Noctuidae)]’un yaygınlığı, bulaşıklığı ve popülasyon değişimini belirlemek amacıyla 2017 ve 2018 yıllarında yürütülmüştür. Zararlının larva ve ergin popülasyonu iki farklı tarlada haftalık olarak takip edilmiş olup, larva popülasyonu doğrudan bitki üzerinde sayım yapılarak, ergin popülasyonu ise funnel tipi feromon tuzak kullanılarak izlenmiştir. Yerfıstığı ekiminin yoğun olarak yapıldığı alanlarda, zararlının yaygınlığı ve bulaşıklığını belirlemek için haftalık sürveyler yapılmıştır. Tarla büyüklüğüne göre belirlenen beş farklı noktada sayımlar yapılarak, yaygınlık ve bulaşıklık durumu tespit edilmiştir. Zararlının larva popülasyonu 2017 yılında Osmaniye’de 14 larva/bitki ile Ekonomik Zarar Eşiğinin üzerine çıkmış ve insektisit uygulamasından sonra düşmüştür. Bunun dışında Adana ve Osmaniye’de zararlının popülasyonu Ekonomik Zarar Eşiğinin altında gerçekleşmiştir. Her iki ilde de 2017 yılında ergin popülasyonu temmuz ve eylül aylarında iki tepe noktasına ulaşmış, 2018 yılında ise düşük seviyede seyretmiştir. H. armigera ile bulaşıklık oranı 2017 ve 2018 yıllarında değişkenlik göstermiştir. Adana’da, 2017 yılında %40.26 olan bulaşma oranı, 2018 yılında %17.91 olarak gerçekleşmiştir. Osmaniye’de ise 2017 ve 2018 yıllarında bulaşıklık oranı sırası ile %36.36 ve %48.28 olmuştur. 2017 yılında tarla içi bulaşıklık her iki ilde de 0.2-1.0 larva/bitki iken, 2018 yılında 0.2-0.8 larva/bitki olarak gerçekleşmiştir. Sürvey yapılan üretim alanlarında H.armigera’nın birinci ürün olarak yetiştirilen yerfıstığında ekonomik anlamda sorun teşkil etmediği ancak ikinci ürünün çiçeklenme döneminde dikkat edilmesi ve bu konuda araştırma yapılması önerilmektedir.Öğe Antakya ve çevresinde biber galsineği, Asphondylia capsici Barnes (Diptera:cecidomyiidae)’nin zarar durumu ve parazitoitleri(2006) Sertkaya, Erdal; Telli, Selda; Yiğit, AbdurrahmanAntakya ve çevresinde biberde zararlı Biber galsineği, Asphondylia capsici Barnes (Diptera: Cecidomyiidae)’nin zarar durumu ve parazitoidlerinin belirlenmesi konusunda 2002-2003 yıllarında çalışmalar yapılmıştır. Antakya ve çevresinde A. capsici zararı sonucu oluşan vuruklu meyvelerin her iki yılda da temmuz ayı sonundan itibaren görüldüğü belirlenmiş ve vuruklu meyve oranı % 1,41-69,71 olarak bulunmuştur.A. capsici’nin larva parazitoitleri olarak Eurytoma dentata Mayr, 1878 (Hymenoptera: Eurytomidae), Pseudocatoloccus nitescens Walker, 1834 (Hymenoptera: Pteromalidae) ve Eupelmus urozonus Dalman (Hymenoptera: Eupelmidae) belirlenmiştir. A. capsici’nin her iki yılda da doğal parazitlenme oranları % 3,50–65,30 arasında değişmiştir. E. dentata Antakya ve çevresinde A. capsici’nin en yaygın parazitoidi olarak bulunmuştur.Öğe Buğday yaprakbitleri, Rhopalosiphum padi (L.) ve Sitobion avenae (F.) (Homoptera: Aphididae)'nin buğdayda bazı verim özelliklerine etkileri ve popülasyon gelişmeleri(2007) Yiğit, Abdurrahman; Sertkaya, Erdal; Tiryakioğlu, MuratAntakya (Serinyol) ve Reyhanlı (Hatay)’da 1998–2002 yıllarında yürütülen bu çalışmada buğday yaprakbitleri, Rhopalosiphum padi (L.) ve Sitobion avenae (F.)’nin buğdayın verim özelliklerine etkileri ile popülasyon gelişmeleri ortaya konulmuştur. Bu amaçla 1998–1999 buğday yetiştirme döneminde Reyhanlı’da “Genç–99” ve “Ege–88” çeşitlerinde yaprakbitlerinin görüldüğü başaklanma döneminde kurulan denemede yaprakbitli ve yaprakbitsiz karakterler oluşturulmuştur. Her parselde 22 Şubat-22 Nisan 1999 tarihleri arasında genellikle yedi gün aralıklarla 20’şer buğday bitkisinde canlı yaprakbiti bireyleri (ergin + nimf) sayılmıştır. Her iki çeşitte de yaprakbitli ve yaprakbitsiz karakterler arasında ortalama bitki boyu, başak uzunluğu, birim alandaki sap ve başak sayısı, başakta başakçık sayısı ve başakta dane sayısı bakımından önemli bir fark çıkmamış; başak dane verimi, hektolitre ağırlığı (“Ege–88” söz dışı) ve dane verimi açısından ise önemli düzeyde fark bulunmuştur. Sözkonusu yaprakbitlerinin popülasyonları 2000–2002 yıllarında 1999’a göre daha geç dönemlerde ve daha düşük yoğunluklarda ortaya çıkmıştır. Çalışmanın yürütüldüğü alanlarda buğday yaprakbitlerinin avcı türleri olarak, Coccinella septempunctata (L.), C. undecimpunctata L., Synharmonia conglobata (L.), Adonia variegata (Goeze), Episyrphus balteatus (DeGeer), Metasyrphus corollae (F.), Melanostoma mellinum (L.), Meliscaeva auricollis (Meigeu), Sphaerophoria scripta (L.), Chrysoperla carnea (Stephens) ve parazitoit, Aphidius uzbektanicus ile entomopatojen fungus, Metarhizium sp. belirlenmiştir. Buğdayda yaprakbitlerinden kaynaklanan verim kayıplarının önlenmesi ve gereksiz insektisit uygulamalarından kaçınılması bakımından EZE değerlerinin ve farklı buğday çeşitlerinin yaprakbitlerine duyarlılığının belirlenmesi konularında çalışmalar yapılmasında yarar vardır. Ayrıca yetiştirme dönemindeki iklim şartları ve doğal düşman popülasyon düzeylerinin izlenmesinin, buğday alanlarında yaprakbitlerinin zarar durumları konusunda karar vermede dikkate alınması gereken etkenler olduğu değerlendirilmiştir.Öğe Chemical Compositions and Insecticidal Activities of the Essential Oils from Several Medicinal Plants Against the Cotton Whitefly, Bemisia tabaci(Asian Journal Of Chemistry, 2010) Sertkaya, Erdal; Kaya, Kamuran; Soylu, SonerChemical compositions and insecticidal activities of plant essential oils obtained from medicinal plants, thyme (Thymbra spicata subsp. spicata), rosemary (Rosmarinus officinalis), fennel (Foeniculum vulgare) and laurel (Laurus nobilis), were investigated against adults of cotton whitefly (Bemisia tabaci Gen.). Volatile phase effects of different concentrations of the essential oils used were used to determine insecticidal activities. Major compounds found in essential oils of thyme, rosemary, fennel and laurel were carvacrol (70.9 %) borneol (20.4 %), trans-anethole (82.8 %) and 1,8-cineole (35.5 %) respectively. Laboratory bioassay results indicated that all essential oils caused adult mortality of whitefly at different concentrations that are not phytotoxic to the host plant. All essential oils showed insecticidal activities in a dose-dependent manner. Essential oil of thyme had a marked insecticidal activity against whitefly adults. Adult viability was totally affected by thyme, laurel, fennel and rosemary at the concentrations of 5.0, 20.0, 30.0 and 30.0 mu g mL(-1) air, respectively. Estimated mean lethal concentrations (LC50) of the essential oils of thyme, laurel, fennel and rosemary were 0.44, 1.82, 7.06 and 2.86 mu g mL(-1) air, respectively. The results of the present study concluded that plant essential oils could be useful in promoting research aiming at the development of new agent for pest control from the plants with medicinal values.Öğe Chemical compositions and insecticidal activities of the essential oils from several medicinal plants against the cotton whitefly, Bemisia tabaci(Chemical Publishing Co., 2010) Sertkaya, Erdal; Kaya, Kamuran; Soylu, SonerChemical compositions and insecticidal activities of plant essential oils obtained from medicinal plants, thyme (Thymbra spicata subsp. spicata), rosemary (Rosmarinus officinalis), fennel (Foeniculum vulgare) and laurel (Laurus nobilis), were investigated against adults of cotton whitefly (Bemisia tabaci Gen.). Volatile phase effects of different concentrations of the essential oils used were used to determine insecticidal activities. Major compounds found in essential oils of thyme, rosemary, fennel and laurel were carvacrol (70.9 %), borneol (20.4 %), transanethole (82.8 %) and 1,8-cineole (35.5 %), respectively. Laboratory bioassay results indicated that all essential oils caused adult mortality of whitefly at different concentrations that are not phytotoxic to the host plant. All essential oils showed insecticidal activities in a dosedependent manner. Essential oil of thyme had a marked insecticidal activity against whitefly adults. Adult viability was totally affected by thyme, laurel, fennel and rosemary at the concentrations of 5.0, 20.0, 30.0 and 30.0 ?g mL-1 air, respectively. Estimated mean lethal concentrations (LC50) of the essential oils of thyme, laurel, fennel and rosemary were 0.44, 1.82, 7.06 and 2.86 ?g mL-1 air, respectively. The results of the present study concluded that plant essential oils could be useful in promoting research aiming at the development of new agent for pest control from the plants with medicinal values.Öğe Determination of chemical composition and fumigant insecticidal activities of essential oils of some medicinal plants against the adults of cowpea weevil, callosobruchus maculatus(Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, 2018) Kaya, Kamuran; Sertkaya, Erdal; Üremiş, İlhan; Soylu, SonerChemical composition and fumigant insecticidal activities of essential oils obtained from oregano Origanum syriacum L.), lavender (Lavandula angustifolia L.), sage (Salvia officinalis L.,), fennel (Foeniculum vulgare Mill.) and laurel (Laurus nobilis L.) plants were investigated against the adults of cowpea weevil, Callosobruchus maculatus (F.) (Coleoptera: Bruchidae). Based on GC-MS analysis, total number of compounds determined in oregano, lavender, sage, fennel and laurel essential oils were 25, 33, 23, 23, 42, respectively. Carvacrol (66.66%), trans-anethol (79.17%), 1,8- cineole (50.0%), camphor (30.46%) and linalyl acetate (35.66%) were found as the most abundant compounds, respectively. Bioassay results revealed that essential oils, at 30.0 or 40.0 µg ml-1 air, resulted in 100% adult mortality of C. maculatus. Insecticidal activity was increased in response to increased concentration of essential oil. Among the essential oils tested, oregano showed the highest fumigant toxicity at relatively lower concentration (30.0 µg ml-1). Complete adult mortality (100%) caused by fennel, laurel, sage and lavender essential oils at the concentrations of 40.0 µg ml-1 air. The LC50 and LC90 values for each essential oil were estimated by using probit analysis. The lowest LC50 value was estimated for sage essential oil (8.79 µg ml-1) followed by oregano (11.17 µg ml-1), lavender (11.64 µg ml-1), laurel (13.59 µg ml-1) and fennel (17.46 µg ml-1), respectively. The results revealed that plant essential oils might be used in research aiming the development of new environmental friendly control agents against stored-product pests such as cowpea weevil.Öğe Determination of Fungal and Bacterial Diseases Agents Encountered in Carrot Growing Fields in Amik Plain of Turkey(Kahramanmaras Sutcu Imam Univ Rektorlugu, 2022) Soylu, Soner; Kara, Merve; Uysal, Aysun; Kurt, Sener; Soylu, Emine Mine; Uremis, Ilhan; Sertkaya, ErdalCarrot [Daucus carota L.] is one of the most consumed healthy vegetables worldwide due to its vitamins, amino acids and high nutritional content. Fungal and bacterial disease agents, encountered in the fields where carrots are grown in the Amik Plain of Hatay province, were determined during 2018-2019 growing season. Disease surveys were carried out at three different phenological stages of the plant. Different fungal and bacterial disease agents were isolated and subsequently identified from diseased leaves, stems and fruits. In addition to the disease symptoms in the form of transverse brown dry depressions on carrot fruits, from the brown-black spots on the leaves and stems, Alternaria dauci, A. alternata, Rhizoctonia solani, R. carotae, Botrytis cinerea, Sclerotinia sclerotiorum, Geotrichum candidum, Pythium spp., Fusarium bra. equiseti, F. proliferatum and F. solani species were obtained and identified as a result of molecular and MALDI-TOF protein profile analyzes as well as their morphological features. Powdery mildew caused by Erysiphe heraclei was also determined in the surveyed area. By the bacterial isolates obtained from carrot showing soft rot symptoms, major soft rot disease agents, such as Pectobacterium carotovorum subsp. carotovorum and Pseudomonas corrugata and opportunistic soft rot disease agents, such as P. marginalis, P. fluorescens, P. mediterranea, P. veronii, Erwinia rhapontici, E. persicina, Enterobacter cloacae, Lelliottia amnigena, Rahnella aquatilis, Pantoea agglomerans, were identified by using MALDI-TOF analyses. To the best of our knowledge, this is the first report in which fungal disease agent Fusarium brachygibbosum and all soft rotting bacterial disease agents were determined at species level on carrot roots growing in Turkey.Öğe Determination of population changes of Laodelphax striatellus (Fallen, 1826) and Sogatella vibix (Haupt, 1927) (Hemiptera: Delphacidae) by using different sampling methods in second crop maize in Diyarbakir province(Entomological Soc Turkey, Ege Univ, 2010) Sertkaya, Erdal; Mutlu, Cetin; Bayram, Ahmet; Bayram, Yunus; Guclu, SabanThe aim of present study was to investigate population changes of Laodelphax striatellus (Fallen, 1826) and Sogatella vibix (Haupt, 1927) Delphacidae (Hemiptera) by using yellow sticky traps and D-Vac in second crop maize fields of Diyarbakir province in 2005 and 2006. The first individuals of L. striatellus were recorded in the traps in early july and its higher densities were caught in yellow sticky traps than that of D-Vac. Similarly, S. vibix individuals were first seen in the middle of july, while its highest densities were caught by both traps in august. Mean numbers of L. striatellus and S. vibix were significantly changed by the years of study, sampling weeks, sampling fields and the sampling methods utilized. However, population densities of L. striatellus were not different between two locations in contrast to S. vibix population.Öğe Diyarbakır domates alanlarında zararlı Yeşilkurt [Helicoverpa armigera (Hübner) (Lepidoptera: Noctuidae)]’un popülasyon gelişimi, parazitoit ve predatörlerinin belirlenmesi(Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, 2020) Bektaş Karapınar, Özlem; Sertkaya, ErdalTomato fruit borer (Helicoverpa armigera Hübner) is a polyphagous pest that negatively affects yield and quality in tomato cultivation, and its importance has increased between the harmful species with the increase in population density in recent years. In this study, population monitoring of tomato fruit borer was carried out in the Central, Çınar, Ergani, and Bismil districts of Diyarbakır province in 2013 and 2014. The plants were randomly selected to represent the field at each location, starting from the seedling period to harvest until the adult and immature stages of pests were followed weekly. The highest infestation rates of immature stages were determined at Central and Ergani districts in September and October as 80%, while the highest numbers of adults were caught in Bismil district in August as 237 individuals/trap. Apanteles sp., Habrobracon sp., Campoletis sp., and Hyposoter sp. were found as larvae parasitoids of H. armigera. The parasitization rate of larvae was determined as 2.04% in the first year, while it was found as 1.53% in the second year. Species such as Deraeocoris pallens (Reuter, 1904), Macrolophus pygmaeus (Rambur, 1839), Geocoris pallidipennis (A. Costa, 1843), G. megacephalus (Rossi, 1790), Nabis pseudoferus (Remane, 1949), Orius niger (Wolff, 1811), O. albidipennis (Reuter), Chrysoperla carnea (Stephens, 1836), Adonia variegata (Goeze, 1777), Coccinella septempunctata (Linnaeus, 1758) and Scymnus levaillanti (Mulsant, 1850) were determined as predators of the pest. According to the findings of this study, infestation and population density of H. armigera may be affected due to chemical applications and natural enemies as well as climatic conditions in Diyarbakır province.Öğe Diyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında Cicadellidae (Homoptera) familyasına bağlı önemli türlerin populasyon değişimleri(2008) Mutlu, Çetin; Sertkaya, Erdal; Güçlü, ŞabanBirçok zararlı böcek türü mısır bitkisinin değişik fenolojik dönemlerinde ortaya çıkarak mısırın değişik organlarında doğrudan veya dolaylı olarak zarara ve dolayısıyla ürün kayıplarına neden olmaktadır. Bu zararlı böcek türleri arasında Cicadellidae familyası önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma ile Diyarbakır ve çevresinde ikinci ürün mısır üretim alanlarında yoğun olarak görülen Cicadelliade türlerinden Asymmetrasca decedens (Paoli, 1932), Empoasca decipiens (Paoli, 1930), Zyginidia sohrab Zachvatkin, 1947 ve Psammotettix striatus (Linnaeus, 1758) (Homoptera: Cicadellidae)’un fenolojik dönemi boyunca populasyon değişimleri sarı yapışkan tuzak ve vakumlu böcek toplama aleti (D-Vac ) ile belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma 2005-2006 yılları arasında Diyarbakır ilinde ekolojisi birbirlerinde farklı Bismil ve Ergani ilçelerinde yapılmıştır. Her iki yöntemle yapılan çalışma sonucunda A.decedens E. decipiens ve Z. sohrab populasyonlarının, ikinci ürün mısırın 2-4 yapraklı döneminden itibaren artmaya başlayarak koçan püskülü ve olgunlaşma döneminde en yüksek seviyeye ulaştıkları belirlenmiştir. P. striatus türünün ise mısırın 2-4 yapraklı olduğu dönemin başında yoğun olarak bulunduğu, bu dönemden sonra populasyonunun giderek azaldığı ve özellikle mısırın püskül oluşturma döneminden sonra minumuma indiği belirlenmiştir. Z. sohrab 2005 yılında, A.decedens ve E. decipiens 2006 yılında hakim tür olmuşturÖğe Diyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında farklı örnekleme yöntemleri ile Laodelphax striatellus (Fallen, 1826) ve Sogatella vibix (Haupt, 1927) (Hemiptera: Delphacidae)’in popülasyonlarının belirlenmesi(2010) Sertkaya, Erdal; Mutlu, Çetin; Bayram, Ahmet; Bayram, Yunus; Güçlü, ŞabanDiyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında 2005 ve 2006 yıllarında yürütülen bu çalışmada Laodelphax striatellus (Fallen, 1826) ve Sogatella vibix (Haupt, 1927) Delphacidae (Hemiptera) türlerinin popülasyon gelişmesi sarı yapışkan tuzak ve D-Vac ile incelenmiştir. L. striatellus temmuz ayı başından itibaren örnekleme yapılan alanlarda görüldüğü; sarı yapışkan tuzaklarda D-Vac’a göre daha fazla sayıda birey toplandığı belirlenmiştir. Benzer şekilde S. vibix temmuz ayı ortasında ikinci ürün mısırda görülmüş hem sarı yapışkan tuzak hem de D-Vac’da ağustos ayı sonunda en yüksek sayıda birey toplanmıştır. Ortalama L. striatellus ve S. vibix birey sayıları yıllar, örnekleme yapılan haftalar, tarlalar ve uygulanan örnekleme yöntemleri bakımından önemli farklılık göstermiştir. Bununla beraber, L. striatellus’un populasyon yoğunlukları S. vibix populasyonunun aksine, 2 tarla arasında farklı bulunmamıştır.Öğe Diyarbakır ilinde mısırda zararlı Zyginidia sohrab Zachvatkin (Hemiptera: Cicadellidae)’ın biyoekolojisi(2015) Mutlu, Çetin; Sertkaya, ErdalBu çalışma mısır bitkisinde zararlı yaprakpiresi Zyginidia sohrab Zatchvakin (Hemiptera: Cicadellidae)’ın biyoekolojsinin belirlenmesi amacıyla 2010-2012 yılları arasında Diyarbakır ilinde yürütülmüştür. Bu amaçla, zararlının doğaya ilk çıkış zamanı, alternatif konukçuları, ana ve ikinci ürün mısırdaki popülasyon gelişimi ve yılda verdiği döl sayısı belirlenmiştir. Çalışmalar mart ayından itibaren aralık ayına kadar haftalık olarak mısır ekiliş alanları ve tarım dışı alanlarda yürütülmüştür. Çalışma sonucunda, Z. sohrab’ın en erken nisan ayı ortasında doğaya çıktığı, dar yapraklı yabancıotlar üzerinde beslenerek en fazla Sorghum halepense (L.) Pers. (Kanyaş)’yi tercih ettiği ve haziran ayı başında ana ürün mısıra geçtiği belirlenmiştir. Ana ürün mısırda Z. sohrab popülasyonunun artarak olgunlaşma döneminde en üst seviyeye ulaştığı, hasattan sonra popülasyonun ikinci ürün mısıra göç ettiği ve ikinci üründe popülasyonun generatif- olgunlaşma döneminde en yüksek seviyeye ulaştığı belirlenmiştir. İkinci ürün mısırda sarı yapışkan tuzaklarda yakalanan ortalama birey sayısının, ana ürüne mısıra göre sekiz kat daha fazla olduğu ve Z. sohrab popülasyon oranının mısır bitkisinde beslenen diğer yaprakpiresi türleri (E. decipiens A. Decedens ve P. striatus) içinde %90’ın üzerine çıkarak tek hakim tür haline geldiği belirlenmiştir. Z. sohrab’ın bir yılda beş döl verdiği ve hava sıcaklıklarına bağlı olarak aralık ayında ergin dönemde diyapoza girdiği belirlenmiştir. Zararlı yoğunluğu artıran yabancıotlara karşı etkili bir mücadele ile gerektiği ve kimyasal mücadelede dışında alternatif mücadele yöntemleri ile biyolojik mücadele üzerine çalışmalar yapılması kanaatine varılmıştır.Öğe DNA barcoding of sunn pest adult parasitoids using cytochrome c oxidase subunit I (COI)(Pergamon-Elsevier Science Ltd, 2015) Duman, Mehmet; Guz, Nurper; Sertkaya, ErdalIn this study, DNA barcoding was used in the identification of potential biological control agents of sunn pest adult parasitoid species, including Eliozeta helluo (F.), Phasia subcoleoptrata (L.), Ectophasia crassipennis (F.) and Elomyia lateralis (Meig). DNA analyses were assessed by sequencing cytochrome c oxidase subunit I (COI) gene. The obtained sequences were analyzed in terms of nucleotide composition, nucleotide pair frequency and haplotype diversity. Genetic divergence among haplotypes was estimated by constructing genetic distance matrix using DNA sequence variations, by Kimura 2-parameter model. Variable sites and average variations of the sequenced 603 base pair long DNA fragment were calculated. All COI barcodes were matched with reference sequences of expected species according to morphological identification. Neighbor-joining tree was drawn based on DNA barcodes and all the specimens clustered in agreement with their taxonomic classification at species level. The evolutionary history inferred using the UPGMA method indicated two distinct mitochondrial haplotype lineages. The genetic variation between sunn pest adult parasitoids will be useful in sunn pest management, regulatory and environmental applications. (C) 2015 Elsevier Ltd. All rights reserved.Öğe Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki mısır alanlarında Cicadellidae (Hemiptera) türlerinin belirlenmesi(2021) Akmeşe, Vahdettin; Sertkaya, ErdalAmaç: Bu çalışmada Doğu Akdeniz Bölgesindeki Adana, Osmaniye, Mersin, Hatay illerinde birinci ve ikinci ürün mısır üretim alanlarında bulunan Cicadellidae familyasına ait zararlı türlerini belirlemektir.Yöntem ve Bulgular: Bu çalışma 2013–2014 yıllarında Doğu Akdeniz Bölgesinde yer alan Adana, Mersin, Osmaniye ve Hatay illerindeki birinci ve ikinci ürün mısır ekiliş alanlarında yürütülmüştür. Örneklemeler her mısır tarlasının farklı beş noktasında vakumlu böcek toplama (D-Vac) aleti ile gerçekleştirilmiş ve bitkiler 60’ar saniye süre ile emilmiştir. Mısır bitkisinin birinci ve ikinci ürün ekiliş alanlarında vejetatif, generatif ve olgunlaşma olmak üzere üç fenolojik dönemde toplam 236 tarlada yaprakpireleri örneklenmiştir.Genel Yorum: Çalışma sonunda, Cicadellidae (Hemiptera) familyasından 5 alt familyaya bağlı 32 tür tespit edilmiştir. Türlerden ikisi Agalliinae, biri Dorycephalinae, biri Hecalinae, altısı Typhlocybinae ve 22 adedi ise Deltocephalinae altfamilyalarına aittir. İllere göre türlerin dağılımı Adana’da üç altfamilyaya ait 23 tür, Osmaniye’de üç altfamilyaya ait 22 tür, Mersin’de üç altfamilyaya ait 19 tür ve Hatay’da beş altfamilyaya ait 20 tür saptanmıştır.Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Çalışmada belirlenen Cicadellidae türlerinden, Asymmetropteryx pictilis (Stal, 1853), Allygus provincialis (Ferrari 1882) ve Cicadula (Cyperana) intermedia (Boheman,1845) türleri Türkiye faunası için ilk kayıttır. Bölgede en fazla örnek toplanan Cicadulina bipunctella’nın virüs vektörü olması, beslenme sırasında salgıladığı kimyasal salgıyla damarlarda şişkinlik, ur, büyümede bodurluk yapması nedeniyle türün ileriki yıllarda mısırda ekonomik önemde verim kayıplarına neden olabileceği öngörülmektedir. C. bipunctella ile birlikte virüs vektörü olarak bilinen Circulifer haematoceps, Neoaliturus fenestratus, Psammotettix striatus türlerininde takip edilmesi ve sonraki yıllarda olası popülasyonlarına karşı mücadele olanaklarının araştırılması gerekir.Öğe The First Record of Paropta paradoxus (Herrich-Schäffer, 1851) (Lepidoptera: Cossidae) in Hatay Province of Turkey and Its External and Genital Morphology(2019) Atay, Erol; Sertkaya, Erdal; Tatlı, MahmutThis study was conducted as field and laboratory studies. The grapevines that show sign of damage were collected fromReyhanlı and Kırıkhan districts in Hatay then brought to the laboratory. The larvae in the grapevine were obtained mature individuals by takingculture in the laboratory. A total of 3 male Paropta paradoxus (Cossidae) emerged from the pupa. Specimens were dissected in the laboratoryand prepared male genitalia and wings slides. We described the external and male genital morphology of P. paradoxus in detail and alsodiagnostical morphological features. As a result of the study, P. paradoxus is first record for Hatay.Öğe The first record of Paropta paradoxus (Herrich-Schäffer, 1851) (Lepidoptera: Cossidae) in Hatay Province of Turkey and its external and genital morphology(Bülent Verep, 2019) Atay, Erol; Sertkaya, Erdal; Tatlı, MahmutThis study was conducted as field and laboratory studies. The grapevines that show sign of damage were collected from Reyhanlı and Kırıkhan districts in Hatay then brought to the laboratory. The larvae in the grapevine were obtained mature individuals by taking culture in the laboratory. A total of 3 male Paropta paradoxus (Cossidae) emerged from the pupa. Specimens were dissected in the laboratory and prepared male genitalia and wings slides. We described the external and male genital morphology of P. paradoxus in detail and also diagnostical morphological features. As a result of the study, P. paradoxus is first record for Hatay.Öğe Fumigant Toxicity of the Essential Oils from Medicinal Plants Against Bean Weevil, Acanthoscelides obtectus (Say) (Coleoptera: Bruchidae)(Asian Journal Of Chemistry, 2013) Sertkaya, ErdalFumigant activity of essential oil vapours from the aromatic plants such as, wild thyme (Thymus serpyllum L., Lamiaceae), origanum (Origanum onites L., Lamiaceae), rosemary (Rosmarinus officinalis L, Lamiaceae), basil (Ocimum basilicum L., Lamiaceae) and lemon balm (Melissa officinalis L., Lamiaceae) against the bean weevil Acanthoscelides obtectus (Say) adults under laboratory conditions. Volatile phase effects of different concentrations of the essential oils were used to determine insecticidal activities. Laboratory bioassay results indicated that all essential oils were found to cause 100 % adult mortality of A. obtectus in a dose-dependent manner. Essential oils of thyme and origanum had the highest insecticidal effects, causing high adult mortalities at the lower concentration (10 mu g mL(-1) air) in comparison to other essential oils tested. Adult viability was totally affected by essential oils of rosemary, basil and lemon balm at the concentrations of 20, 30 and 30 mu g mL(-1) air, respectively. The estimated LC50 (lethal concentration 50) values obtained for each essential oil were calculated by using probit analysis. The lowest LC50 values were recorded for thyme essential oil (1.12 mu g mL(-1)) was followed by origanum (1.31 mu g mL(-1)), rosemary (2.66 mu g mL(-1)) (3.10 mu g mL(-1)) and lemon balm (3.60 mu g mL(-1)) respectively. The results of the present study concluded that plant essential oils could be useful in promoting research aiming at the development of new agent for pest control from the plants with medicinal values.Öğe Hatay ili havuç ekim alanlarında bulunan yabancı ot türleri, yaygınlıkları, yoğunlukları ve durumlarının değerlendirilmesi(Namık Kemal Üniversitesi, 2020) Üremiş, İlhan; Soylu, Soner; Kurt, Şener; Soylu, Emine Mine; Sertkaya, ErdalHavuç [Daucus carotaL.], yüksek seviyede provitamin A, amino asitler ve diğer besinleri içeren, dünya çapında önemli bir sebzedir. Hatay ili, Türkiye'nin kaliteli veyüksek miktarda havuç üretiminin yapıldığı üçüncü bölgesidir. Havuç üretimi ve kalitesi gerek tarla gerekse depolama sırasında hastalıklar, zararlılar ve yabancı otlar tarafından etkilenir. Bu çalışmada Hatay ilinin havuç yetiştiriciliğinin yapıldığı önemli ilçelerinde tesadüfü seçilmiş tarlalarda karşılaşılan yabancı ot türlerinin varlığı, yaygınlığı ve genel durumları 80havuç tarlasında yapılan sürveyle belirlenmiştir. Bölgede yapılan sürvey sonucunda 26 familyada yer alan farklı 66 cinse ait 78 yabancıot türü belirlenmiştir. Tespit edilen yabancı ot türleri yoğunluklarına göre sınıflandırıldığında en sık ve yoğunlukta karşılaşılanlar; Cyperus rotundus(Topalak) >3.00 adet/m², Portulaca oleracea, Amaranthus retroflexus, Sorghum halepense, Alopecurus myosuroides, Amaranthus graecizans, Amaranthus hybridus, Amaranthus spinosus, Avena sterilis, Chenopodium album, Convolvulus arvensis, Cynodon dactylon, Echinochloa colonum, Euphorbia chamaesyce, Medicagospp., Physalis angulata, Prosopis farcta, Silybum marianum, Triticum aestivum, Sinapis arvensis, Trifoliumspp., Zea maysveXanthium strumariumtürlerinin ise0.10-2.99 adet/m² yoğunlukta olduğu gözlenmiştir. Aralarında parazitik türlerden Orobanche crenata (beyaz çiçekli canavar otu), Phelipanche ramosa (mavi çiçekli canavar otu)’nın yanısıra,Ipomoea triloba(pembe çiçekli akşamsefası) ve Amaranthus palmeri(dev horozibiği) gibi çok önemli ve istilacı potansiyele sahip 55 farklı yabancı otun yaygınlık seviyesinin ise 0.10> adet/m² olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada kaydedilen bir diğer önemli gözlem C. rotundusbitkilerinin üzerinde saptanan ve yabancı otun biyolojik mücadelesinde kullanılma potansiyeli olan pas hastalık etmeni Puccinia romagnolianaMaire & Sacc.’nın bazı sürvey alanlarındaki topalak bitkileri üzerinde yaygın ve şiddetli şekilde bulunmasıdır. Sonuçlar O. crenata, P. ramosa, I. trilobave A. palmerigibi çok önemli ve istilacı potansiyele sahip yabancı ot türlerinin bölgede yayılma riskinin bulunduğunu ortaya koyarken, bazı bölgelerde yaygın olarak gözlenenpashastalığı etmeninin havuç tarlalarının en önemli yabancı otlarından olan topalak ile mücadelede kullanılma potansiyelinin bulunduğu düşünülmektedir.