Yazar "Türkölmez, Şahimerdan" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Bitki uçucu yağ ve bileşenlerinin fasulyede sorun olan fungal ve bakteriyel hastalık etmenlerine karşı antimikrobiyal etkinliklerinin in vitro koşullarda araştırılması
    (Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, 2009) Türkölmez, Şahimerdan; Soylu, Emine Mine
    Bu çalışmada, Hatay ilinde doğal olarak yetişen tıbbi bitkilerden Suriye kekiği (Origanum syriacum), rezene (Foeniculum vulgare) ve defne (Laurus nobilis) bitkilerinden elde edilen uçucu yağ ve bu yağların ana bileşenlerinin (carvacrol, trans-anethole ve 1,8-cineole) fasulye bakteriyel hastalık etmenleri Pseudomonas syringae pv. phaseolicola (Psp) ve Curtobacterium flaccumfaciens pv. flaccumfaciens (Cff) ile toprak kökenli fungal hastalık etmelerinden Sclerotum rolfsii, Rhizoctonia solani ve Macrophomina phaseolina'ya karşı antimikrobiyal etkinlikleri in vitro koşullarda araştırılmıştır.Bitkilerden elde edilen uçucu yağların değme ve buhar fazları fungal etmenlerin misel gelişimlerini konsantrasyonlara bağlı olarak değişik oranlarda engellemiştir. O. syriacum ve F. vulgare uçucu yağları 160 ile 320 µg/ml değme konsantrasyonlarda fungal etmenlerin miselyal gelişimini tamamen engellerken, L. nobilis uçucu yağı nispeten yüksek konsantrasyonlarda (1440-2880 µg/ml) antifungal etkinlik göstermiştir. Uçucu yağların buhar etkinliğine bakıldığında 20 ile 200 µg/ml hava konsantrasyonlarda fungusların misel gelişiminin tamamen engellendiği belirlenmiştir. Uçucu yağların buhar etkinliği değme etkinliğine göre daha yüksek düzeyde gerçekleşmiştir. O. syriacum ve F. vulgare uçucu yağlarının ana bileşenlerinden carvacrol ve trans-anethole fungal etmenleri 130 ile 440 µg/ml konsantrasyonda tamamen engellerken, L. nobilis uçucu yağının ana bileşeni olan 1,8-cineole fungal etmenler içinde sadece M. phaseolina karşı kullanılan en yüksek konsantrasyonda (3000 µg/ml) antifungal etkinlik gösterebilmiştir.Uçucu yağlar ve ana bileşenlerinin antibakteriyel etkinlikleri iki farklı metot (agar disk difüsyon ve mikro seyreltme yöntemleri) kullanılarak araştırılmıştır. Bakteriler arasında uçucu yağlara karşı gram-pozitif Cff'in gram-negatif Psp'e göre daha duyarlı olduğu belirlenmiştir. O. syriacum uçucu yağı Cff ve Psp bakteriyel etmene karşı en etkili yağ olurken (37.0-10.1 mm çapında engelleme bölgesi oluşturarak), bu yağı sırası ile F. vulgare (6.2-12.1 mm) ve L. nobilis (6.0-10.0 mm) uçucu yağları takip etmiştir. Cff ve Psp için belirlenen en düşük patojen gelişimini engelleyen konsantrasyonlar (MIC) O. syriacum için sırası ile 0.5 ve 2.5, F. vulgare için 175.0 ve 300.0, L. nobilis için 60.0 ve 400.0 mg/ml olarak belirlenmiştir.Cff'in mikrobiyel gelişimi carvacrol ve 1,8-cineole bileşenlerince uçucu yağlarında bulundukları oranlarda (0.5 ve 35 mg/ml) engellenirken, trans-antehole bileşeni kullanılan tüm oranlarda (150-450 mg/ml) antibakteriyel etkinlik gösterememiştir. Psp'nın mikrobiyel gelişimi carvacrol tarafından uçucu yağlarda bulundukları oranlarda (2 mg/ml) engellenirken, 1,8-cineole ve trans-anethole bileşenlerin uçucu yağlarında bulundukları oranlarının yanı sıra daha yüksek konsantrasyonlarda bile (220-660 ile 255-765 mg/ml) antibakteriyel etkinlik gösterememiştir.Bitki uçucu yağ ve ana bileşenlerin göstermiş olduğu antimikrobiyal etkinlikler, bu tür doğal bileşiklerin ekonomik öneme sahip bitkilerin fungal ve bakteriyel hastalık etmenlerine karşı kimyasal mücadeleye alternatif yeni mücadele yöntemleri olarak kullanılabilme potansiyellerine sahip olduğunu göstermiştir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Diyarbakır ilinde yetişen badem ağaçlarında sorun olan kök çürüklüğü ve solgunluk hastalık etmenlerinin karakterizasyonu ve yaygınlığı
    (Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü, 2020) Aktan, Zekiye Ceren; Soylu, Soner; Çiftçi, Osman; Türkölmez, Şahimerdan
    Badem (Prunus dulcis L.) Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin önemli ürünlerinden biridir. Dünya genelinde bademin toprak kökenli fungal hastalık etmenlerinin kayda değer önemli kayıplara sebep olduğu bildirilmiştir. Bademlerde kök çürüklüğü ve solgunluk hastalığına, toprak kaynaklı herhangi bir veya birden fazla türün yer aldığı kombinasyon neden olabilir. Diyarbakır ilinde 2017 bahar döneminde badem bahçelerinde ve fidanlıklarında sürveyler yapılmış, rastgele seçilmiş tatlı badem ağaçları/fidanları, kökkökboğazı çürüklüğü ve solgunluk hastalıklarına neden olan fungal hastalık etmenlerinin görülme sıklığı ve yaygınlığınıdeğerlendirmek için incelenmiştir. Zayıf gelişmiş, sararmış, solgunluk ve ölüm belirtisi gösteren şüpheli badem ağaçlarının/fidanlarının kök ve kökboğazlarından bitki örnekleri alınmıştır. Sürvey yapılan bölgelerden toplanan hastalık belirtisi gösteren bademlerin kök, kök boğazı ve gövdelerinden yapılan izolasyonlardan elde edilen izolatların patojenisiteleri, morfolojik ve moleküler yöntemlerle teşhisleri yapılmıştır. Şüpheli bitki örneklerinden yapılan izolasyonlar sonucu elde edilen izolatların dağılımına göre en sık rastlanan ve karakterize edilen toprak kaynaklı fungal hastalık etmeni, %28.9 yaygınlık ve %38.0 rastlanma sıklığı ile Fusarium oxysporum (Fusarium solgunluğu hastalığı etmeni) olup, bu hastalık etmenini %24.6 yaygınlık ve %21.5 rastlanma sıklığı ile Macrophomina phaseolina (Kömür çürüklüğü hastalığı etmeni), %19.3 yaygınlık ve %11.3 rastlanma sıklığı ile Sclerotinia sclerotiorum (Beyaz küf hastalığı etmeni) ve %16.7 yaygınlık ve %18.3 rastlanma sıklığı ile Ceratobasidium sp., (Ceratobasidium kök çürüklüğü hastalığı etmeni) takip etmiştir. Bildiğimiz kadarıyla, Ceratobasidium sp., F. oxysporum, M. phaseolina ve S. sclerotiorum hastalık etmenlerinin Türkiye’de yetişen bademlerde hastalıklara neden olduğu ilk kez bu çalışmayla bildirilmiştir.