Yazar "Yener, Burcu" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türk basınında Kore savaşı ve Türkiye
    (Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, 2019) Yener, Burcu; Kalaycı, İsa
    II. Dünya Savaşı'ndan sonra önde gelen devletlerin nüfuz ve prestij mücadelelerine sahne olan Kore coğrafyası, etkileri bakımından adeta bir Üçüncü Dünya Savaşı'na ev sahipliği yapmıştır. "Türk Basınında Kore Savaşı ve Türkiye" adlı bu çalışmada, soğuk savaş döneminin ilk sıcak çatışması olan Kore Savaşı'nın Türkiye basınına yansımaları ele alınmıştır. Ayrıca Demokrat Parti'nin 1950-1953 yılları arasındaki Türk kamuoyunu etkilemek ve yönlendirmek adına yayın organlarını yoğun bir şekilde kullanarak bir propaganda aracına dönüştürmesine yer verilmiştir. Diğer taraftan Demokrat Parti Hükümeti, Cumhuriyet Halk Partisi'nin önderliğindeki muhalif kanadı yıpratmak ve yönlendirmek amacıyla basını ne şekilde kullandığı örneklerle somutlaştırılmaya çalışılmıştır. Gerek kamuoyu oluşturulmasında gerekse vatandaşın bilinçaltının yönlendirilmesinde basının yadsınamaz bir gücü vardır. Bu gücün farkında olan Demokrat Parti, Kore Savaşı süresince basını en yoğun şekilde kullanarak ortak bir algı yaratmıştır. Atılan manşetler, köşe yazıları ve haber içeriklerinin ortaklık ya da benzerlik göstermesi dönem basınının çok iyi bir şekilde orkestra edildiğinin göstergesi olmuştur. Bu çalışmayla gazetelerde sık sık işlenen antikomünist teması, SSCB tehdidi, Üçüncü Dünya Savaşı tehlikesi ve tüm bunların karşısında bulunan Hür Dünya'ya maddi ve askeri yardım eden dost Amerika söylemlerinin Türk toplumu üzerindeki izdüşümlerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Ayrıca TBMM'ye danışılmadan alınan Kore'ye asker gönderme kararının doğruluğunu ispatlayabilmek adına, Türk milletinin cengâver, yardıma muhtaç bir milleti zor gününde yalnız bırakmayacak kadar duyarlı olduğu söylemlerinin –kilometrelerce uzaklardaki Kore için- "Ha Kars ha Kore" algısının nasıl inşa edildiği yolundaki haberlerden hareketle dönemin bir panoraması verilmiştir. 1950-1953 yılları arasında gerçekleşen savaşın analizinde Türk basını çatısı altında; genelde ulusal basın kullanılmıştır. Bununla birlikte hükümetin izlemiş olduğu dış politikanın Kıbrıs'taki akislerini görebilmek adına yer yer Kıbrıs basını da incelenmiştir. Ayrıca anavatandan Kore'ye atılan ilk adımın İskenderun'dan gerçekleşmesi hasebiyle, Hatay basınına da yer verilmiştir. Böylece Türk topraklarından ayrılmadan hemen önce Mehmetçikte ve Türk toplumunda yaşanan heyecan ve hislere tercüman olunmuştur. Savaş süresince uygulanan sansürler nedeniyle çok uzun soluklu yayın yapamasalar da sosyalist basının Kore olaylarına ve Türkiye'deki gelişmelere yaklaşımı, konunun objektifliği açısından önem kesp etmektedir. Bu sebeple Kore Savaşı'na, basının farklı cephelerinden yaklaşılarak geniş bir yelpazeden bakılması yoluna gidilmiştir. Çalışmada; Kore Savaşı merkezli yapılan haberlerin Türk siyasetine olan etkilerinin ortaya konması adına, hem kronolojik hem de tematik anlatım yöntemi benimsenmiştir. Böylece bir taraftan aynı konulardaki farklı gazetelerin yorumlarına yer verilirken, diğer taraftan olay örgüsünün birbirinden kopmadan verilmesi adına aynı gazetenin diziler halindeki haberlerinin sürekliliğine özen gösterilmiştir. Bu vesileyle okuyucuya denetim imkânı sağlanmıştır. Kore Savaşı'nın görgü tanıklarının ve dönemin siyaset adamlarının kaleme aldıkları eserlerin ve yerel basın unsurlarının kullanılması bu çalışmanın özgün yönlerindendir. Yaklaşık 22 gazete ve 11 dergi temelli olarak yapılan tetkikler neticesinde; Kore Savaşı'nın seyrinin Türk basınında çıkan haberlere yön verdiği, savaşın süresinin uzaması ve Türkiye'nin NATO'ya girmesiyle birlikte –şehit verilmeye devam edilmesine rağmen- konuya dair basının ilgisinin azaldığı sonucuna varılmıştır.