İslam hukukunda telfîk nazariyyesi
Yükleniyor...
Tarih
2018
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Çukurova Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İslâm Hukuku canlı, dinamik ve yürürlükte olan bir hukuktur. Bu dinamikli-ğini İslam hukuku, fukahânın nassa dayalı içtihatlarından almıştır. Nitekim Mecelle maddelerinde yer alan ve ulema tarafından önem atfedilen "Zamanın değişimiyle, hükümlerin değişmesi inkâr edilemez" kaidesi bunu açıkça ifade etmektedir. Şer’î-amelî hükümlerden olup yaşadığımız çağda bir problem haline gelen telfik ve telfik ile ilgili olan taklid, mezhepler arası intikal, tetebu’r-ruhas, teysir ve ihdasu Kavli’s-sâlis (üçüncü görüş ortaya çıkarma) gibi lafızlar temelde her ne kadar birbiriyle aynı oldukları gözlemlense de amelî boyutta bu kavramlar birbirine zıt oldukları anlaşılmıştır. Terim olarak farklı görüş ve hükümleri birleştirmek anlamına gelen telfîk, hicri yedinci asırdan itibaren usûlcüler arasında tartışılan bir konu olmuştur. İslâm Hukukunda içtihada dayalı bir mesele olan telfîk, genellikle fıkıh usûlü kaynaklarının taklit bölü-münde ele alınmış olup birçok risalede işlenmiştir. Dolayısıyla telfîk, içtihatta ve taklitte olmak üzere ikiye ayrılır. İsmail Hakkı İzmirli, telfîki tek bir olayda ve iki olayda gerçekleşen olmak üzere iki bölümde ele almıştır. Seyyid Bey ise icmâya muhâlif olan ve olmayan şeklinde taksimde bulunmuştur. Müçtehitler döneminden sonra uygulamada telfîke başvurulmuş, ayrıca her mezhep müç-tehitlerinin görüşleri arasında telfîk dinin hükümlerini hafife almamak kaydıyla genellikle câiz görülmüştür. Telfîkin câiz olmadığını ileri süren fakihler de var-dır. Ancak onların bu tutumu aşırılık ve bağnazlık gibi ifadelerle eleştirilmiş ve nassın ruhuna aykırı olmayacak şekilde iyi niyet besleyen müleffikin (telfik yapan kişi) telfiki usûlcülerce kabul görmüştür.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Telfîk, Taklid, İçtihad, İslam Hukuku, Teysir
Kaynak
Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
18
Sayı
1
Künye
DEMİRTAŞ, E , SİZGEN, İ . (2018). İslam Hukukunda Telfîk Nazariyyesi. Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), 18 (1), 535-567. DOI: 10.30627/cuilah.440730
