Yazar "Mutlu, Çetin" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 6 / 6
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Diyarbakır ili II.ürün mısır ekiliş alanlarındaki Cicadellidae (Homoptera) türleri ve populasyon değişimlerinin belirlenmesi(Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, 2007) Mutlu, Çetin; Sertkaya, ErdalBu çalışmada, Diyarbakır ili ikinci ürün mısır ekim alanlarında bulunan Cicadellidae familyasına bağlı türlerin belirlenmesi ve önemli olan türlerin populasyon değişimlerinin izlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma 2005-2006 yıllarında yürütülmüştür. Araştırma sonucunda Aconurella prolixa, Asymmetrasca decedens, Austroagallia sinuata, Cicadella viridis, Cicadulina bipunctella, Circulifer haematoceps, Doratura exilis, Doratura homophyla, Empoasca decipiens, Euscelis alsius, Goniagnathus guttulinervis, Hecalus glaucescens, Macrosteles fieberi, Macrosteles laevis, Neoaliturus fenestratus, Orosius orientalis, Platymetopius rostratus, Platymetopius undatus, Psammotettix striatus ve Zyginidia sohrab olmak üzere toplam 20 tür saptanmıştır. Bunlar arasında E. decipiens ve A. decedens ile Z. sohrab ve P. striatus en yoğun ve yaygın türler olarak bulunmuş ve bu türlerin Ergani ve Bismil ilçelerinde sarı yapışkan tuzak ve vakumlu böcek toplama aleti (D-Vac ) ile populasyon değişimleri izlenmiştir. Her iki yöntemle yapılan çalışmada 2005-2006 yıllarında P. striatus populasyonu ikinci ürün mısırın 2-4 yapraklı olduğu vejetasyon dönemi başında en yüksek seviye ulaşmış diğer üç türün populasyonu ise olgunlaşma döneminde en üst düzeye çıkmıştır.Öğe Diyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında Cicadellidae (Homoptera) familyasına bağlı önemli türlerin populasyon değişimleri(2008) Mutlu, Çetin; Sertkaya, Erdal; Güçlü, ŞabanBirçok zararlı böcek türü mısır bitkisinin değişik fenolojik dönemlerinde ortaya çıkarak mısırın değişik organlarında doğrudan veya dolaylı olarak zarara ve dolayısıyla ürün kayıplarına neden olmaktadır. Bu zararlı böcek türleri arasında Cicadellidae familyası önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışma ile Diyarbakır ve çevresinde ikinci ürün mısır üretim alanlarında yoğun olarak görülen Cicadelliade türlerinden Asymmetrasca decedens (Paoli, 1932), Empoasca decipiens (Paoli, 1930), Zyginidia sohrab Zachvatkin, 1947 ve Psammotettix striatus (Linnaeus, 1758) (Homoptera: Cicadellidae)’un fenolojik dönemi boyunca populasyon değişimleri sarı yapışkan tuzak ve vakumlu böcek toplama aleti (D-Vac ) ile belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma 2005-2006 yılları arasında Diyarbakır ilinde ekolojisi birbirlerinde farklı Bismil ve Ergani ilçelerinde yapılmıştır. Her iki yöntemle yapılan çalışma sonucunda A.decedens E. decipiens ve Z. sohrab populasyonlarının, ikinci ürün mısırın 2-4 yapraklı döneminden itibaren artmaya başlayarak koçan püskülü ve olgunlaşma döneminde en yüksek seviyeye ulaştıkları belirlenmiştir. P. striatus türünün ise mısırın 2-4 yapraklı olduğu dönemin başında yoğun olarak bulunduğu, bu dönemden sonra populasyonunun giderek azaldığı ve özellikle mısırın püskül oluşturma döneminden sonra minumuma indiği belirlenmiştir. Z. sohrab 2005 yılında, A.decedens ve E. decipiens 2006 yılında hakim tür olmuşturÖğe Diyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında farklı örnekleme yöntemleri ile Laodelphax striatellus (Fallen, 1826) ve Sogatella vibix (Haupt, 1927) (Hemiptera: Delphacidae)’in popülasyonlarının belirlenmesi(2010) Sertkaya, Erdal; Mutlu, Çetin; Bayram, Ahmet; Bayram, Yunus; Güçlü, ŞabanDiyarbakır ili ikinci ürün mısır alanlarında 2005 ve 2006 yıllarında yürütülen bu çalışmada Laodelphax striatellus (Fallen, 1826) ve Sogatella vibix (Haupt, 1927) Delphacidae (Hemiptera) türlerinin popülasyon gelişmesi sarı yapışkan tuzak ve D-Vac ile incelenmiştir. L. striatellus temmuz ayı başından itibaren örnekleme yapılan alanlarda görüldüğü; sarı yapışkan tuzaklarda D-Vac’a göre daha fazla sayıda birey toplandığı belirlenmiştir. Benzer şekilde S. vibix temmuz ayı ortasında ikinci ürün mısırda görülmüş hem sarı yapışkan tuzak hem de D-Vac’da ağustos ayı sonunda en yüksek sayıda birey toplanmıştır. Ortalama L. striatellus ve S. vibix birey sayıları yıllar, örnekleme yapılan haftalar, tarlalar ve uygulanan örnekleme yöntemleri bakımından önemli farklılık göstermiştir. Bununla beraber, L. striatellus’un populasyon yoğunlukları S. vibix populasyonunun aksine, 2 tarla arasında farklı bulunmamıştır.Öğe Diyarbakır ilinde mısır bitkisinde zararlı yaprak piresi Zyginidia sohrab Zachvatkin, 1947 (Hem.:Cicadellidae)'ın biyolojisi ve yumurta parazitoiti Anagrus atomus L. (Hym.:Mymaridae) ile arasındaki ilişkiler(Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi, 2013) Mutlu, Çetin; Sertkaya, ErdalBu çalışma 2010-2013 yılları arasında Diyarbakır ilinde mısır bitkisinde zararlı yaprakpiresi Zyginidia sohrab Zachvatkin, 1947 (Hem.: Cicadellidae)? ın biyolojisi ve yumurta parazitoiti Anagrus atomus L. (Hym.: Mymaridae) ile arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada Z. sohrab?ın alternatif konukçuları, ana ve ikinci ürün mısırdaki populasyon gelişimi, doğada yıl boyunca vermiş olduğu döl sayısı, üç farklı sıcaklıktaki (20, 25, 30± 1 °C, % 65 ± 5 nem, 16:8 aydınlık/karanlık) bazı biyolojik parametreleri ile yumurta parazitoiti A. atomus. ile arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Bu kapsamda parazitoitin ana ve ikinci üründeki popülasyon gelişimi, doğal parazitleme oranları ile üç farklı sıcaklıktaki parazitleme gücü belirlenmiştir. Çalışma sonucunda, Z. sohrab?ın ilkbaharda doğaya çıktıktan sonra dar yapraklı yabancıotlardan en fazla Sorhgum halepense (Kanyaş) üzerinde beslendiği, birinci dölünü burada verdikten sonra ana ürün mısıra geçtiği ve bir yıl boyunca toplam beş döl verdiği belirlenmiştir. Zyginidia sohrab popülasyonunun ana ürün mısırda çok yoğun olmadığı ancak ikinci ürün mısırda 2-4 yapraklı dönemden itibaren önemli olduğu, bu dönemde artmaya başlayarak olgunlaşma döneminde en üst seviyeye ulaştığı ve sıcaklık faktörünün Z. sohrab popülasyon yoğunluğuna olumlu, yüksek nemin ise olumsuz etkide bulunduğu belirlenmiştir. A. atomus popülasyonu Z. sohrab yoğunluğuna bağlı ana üründen başlayarak artışa geçmiş, olgunlaşma döneminde ise en yüksek düzeye ulaşmıştır. Parazitlenme oranı ana üründe %75, ikinci ürün mısırda %98?e kadar ulaşmıştır. Zyginidia sohrab yumurtaları 20, 25, 30 °C sıcaklıkta sırasıyla 14.44±0.40, 11.12±0.45, 8.54±0.14 günde açılmış, toplam nimf gelişme süresi ise sırasıyla 24.6±0.20, 15.2±0.17, 13.1±0.15 gün olarak belirlenmiştir. Ergin dişi ömrü en fazla 20 °C?de (77.1±23.7 gün), 25 °C?de ise 59.9±19.6 gün en az ise 30 °C?de (46.05±18.24 gün) olmuştur. Bu süre içinde Z. sohrab?ın en fazla yumurtayı 25 °C sıcaklıkta bırakmış (94.9±33.8 adet), bunu 20 °C?de (88.0±34.5 adet), 30 °C sıcaklığın (64.6±19.6 adet) ile takip etttiği belirlenmiştir. Cinsiyet oranlarının (?/?) her üç sıcaklıkta da hemen hemen aynı olduğu (1:1.2, 1:1.2, 1:1.3) sıcaklığın bu oranlar üzerinde bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. En fazla nimf ölüm oranı 20 °C?de %30.5 olarak gerçekleşmiştir. Kalıtsal üreme yeteneği (rm) en fazla 30 °C sıcaklıkta (0.1341) gerçekleşmiş, net üreme yeteneği (Ro) ise en fazla 25 °C sıcaklıkta 94.8 olarak gerçekleşmiş, ortalama döl süresi ise en az 30 °C?de 31.08 gün olarak belirlenmiştir.Öğe Diyarbakır ilinde mısırda zararlı Zyginidia sohrab Zachvatkin (Hemiptera: Cicadellidae)’ın biyoekolojisi(2015) Mutlu, Çetin; Sertkaya, ErdalBu çalışma mısır bitkisinde zararlı yaprakpiresi Zyginidia sohrab Zatchvakin (Hemiptera: Cicadellidae)’ın biyoekolojsinin belirlenmesi amacıyla 2010-2012 yılları arasında Diyarbakır ilinde yürütülmüştür. Bu amaçla, zararlının doğaya ilk çıkış zamanı, alternatif konukçuları, ana ve ikinci ürün mısırdaki popülasyon gelişimi ve yılda verdiği döl sayısı belirlenmiştir. Çalışmalar mart ayından itibaren aralık ayına kadar haftalık olarak mısır ekiliş alanları ve tarım dışı alanlarda yürütülmüştür. Çalışma sonucunda, Z. sohrab’ın en erken nisan ayı ortasında doğaya çıktığı, dar yapraklı yabancıotlar üzerinde beslenerek en fazla Sorghum halepense (L.) Pers. (Kanyaş)’yi tercih ettiği ve haziran ayı başında ana ürün mısıra geçtiği belirlenmiştir. Ana ürün mısırda Z. sohrab popülasyonunun artarak olgunlaşma döneminde en üst seviyeye ulaştığı, hasattan sonra popülasyonun ikinci ürün mısıra göç ettiği ve ikinci üründe popülasyonun generatif- olgunlaşma döneminde en yüksek seviyeye ulaştığı belirlenmiştir. İkinci ürün mısırda sarı yapışkan tuzaklarda yakalanan ortalama birey sayısının, ana ürüne mısıra göre sekiz kat daha fazla olduğu ve Z. sohrab popülasyon oranının mısır bitkisinde beslenen diğer yaprakpiresi türleri (E. decipiens A. Decedens ve P. striatus) içinde %90’ın üzerine çıkarak tek hakim tür haline geldiği belirlenmiştir. Z. sohrab’ın bir yılda beş döl verdiği ve hava sıcaklıklarına bağlı olarak aralık ayında ergin dönemde diyapoza girdiği belirlenmiştir. Zararlı yoğunluğu artıran yabancıotlara karşı etkili bir mücadele ile gerektiği ve kimyasal mücadelede dışında alternatif mücadele yöntemleri ile biyolojik mücadele üzerine çalışmalar yapılması kanaatine varılmıştır.Öğe Yumurta parazitoiti Anagrus atomus (Hymenoptera: Mymaridae)’un mısırda zararlı önemli yaprakpiresi türlerini parazitleme oranları(2015) Mutlu, Çetin; Sertkaya, ErdalÖzet: Bu çalışma, mısır bitkisinde zararlı önemli yaprakpiresi türlerinin yumurta parazitoitleri ile ana ve ikinci ürün mısırdaki parazitlenme oranlarını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmalar Güneydoğu Anadolu Bölgeside beş ilde 2009-2013 yılları arasında yürütülmüştür. Yumurta parazitoitlerini belirmek amacıyla ana ve ikinci ürün mısırda yaprakpiresi yumurtaları ile bulaşık yaprak örnekleri kültüre alınmış, parazitlenme oranları için haftalık yaprak örneklemesi ve doğal parazitlenme denemesi yapılmıştır. Çalışma sonunda sadece hakim bir parazitoit tür elde edilmiş ve bununda Anagrus atomus (Linnaeus) (Hym.: Mymaridae) olduğu belirlenmiştir. Bu, Türkiye’de mısır yaprakpirelerinin belirlenen ilk parazitoit kaydı olmuştur. Yaprak örneklemesi ile parazitlenmenin en fazla ikinci ürün mısırın generatif ve olgunlaşma döneminde gerçekleştiği ve bu oranların ana ve ikinci ürün mısırda sırasıyla % 50.2- 93.7, saksı denemeleri ile arazi şartlarında % 77.5-79.2 olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak A. atomus’un ana ve ikinci ürün mısırda zararlı yaprakpiresi populasyonunu etkili bir şekilde baskı altına almaya çalıştığı ve yaprakpirelerinin sorun olduğu açık alan ve seralarda biyolojik mücadele etmeni olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
