Türkiye kıyılarında humidex ve mutlak nemin değişkenliği ve değişimi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorCanpolat, Ergi̇n
dc.contributor.authorEngül, Vural
dc.date.accessioned2024-05-27T17:30:50Z
dc.date.available2024-05-27T17:30:50Z
dc.date.issued2024en_US
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractHava sıcaklığı ve bağıl nem canlıların termal konforunu belirleyen başlıca değişkenlerdendir. Havadaki nemin hissedilen sıcaklık üzerinde etkileri bulunmaktadır ve nemin yüksek olduğu sıcak yaz günlerinde hava sıcaklığı, termometrenin ölçtüğünden daha fazla hissedilir. Nemin hissedilen sıcaklık üzerindeki etkisini açıklamak amacıyla humidex kavramı ortaya atılmıştır. Humidex özellikle nemin fazlalaşabildiği kıyı bölgelerde termal konfor ve insan sağlığına olan etkileri bakımından önem arz etmektedir. Hava sıcaklığının artması nedeniyle buharlaşma miktarı da havanın taşıyabileceği nem miktarı da artmaktadır. Topoğrafik olarak yüksek ve engebeli bir ülke olan Türkiye, Anadolu ve Trakya olmak üzere iki yarımadadan oluşmaktadır. Ülke nüfusunun büyük bir kısmı kıyılarda yaşamaktadır. Buna ek olarak yaz aylarında kıyılarda turizm faaliyetleri yılın diğer dönemlerine göre daha yoğun olmaktadır. Türkiye, iklim değişikliğinin etkilerinin yoğun hissedileceği Doğu Akdeniz Havzası'nda yer aldığından iklim değişikliğinin olumsuz etkileri yönünden, yüksek risk grubu ülkeler arasında kabul edilmektedir. Bu çalışmanın amacı, yaz aylarında Türkiye Kıyılarında humidexin arttığı ve azaldığı bölgelerin tespit edilmesi ve dolayısıyla kıyılarda yaşayanların konfor derecesinin evrimini ve yaşam konforuna etki eden humidex dalgalanmasını araştırmaktır. Çalışmada Türkiye kıyılarında humidexin arttığı ve azaldığı bölgeler tespit edilerek bu trendler görselleştirilmiş, humidexin gelecekteki değişiminin yönü belirlenmiştir. Humidexin hesaplanması için Türkiye'nin kıyı bölgelerindeki 61 farklı yerleşim yerinde bulunan, Meteoroloji Genel Müdürlüğü (MGM) tarafından işletilen istasyonlardan alınan bağıl nem ve hava sıcaklığı verileri kullanılmıştır. Bu veriler Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında ölçülen saatlik verilerden oluşmaktadır. Saatlik bağıl nem ve hava sıcaklığı verileri kullanılarak humidex ve mutlak nem hesaplanmıştır. Humidexteki trendlerin sebebi için mutlak nem analizi yapılmıştır. Elde edilen veriler ile Türkiye kıyılarında 1990-2022 periyodunda humidexin (nemle hissedilen sıcaklık) değişkenliği ve değişimi analiz edilmiştir. Analizde Mann-Kendall testi, Sen'in trend eğim yöntemi, korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılarak humidexin seyri ve değişimi irdelenmiştir. Nüfus ve turizm yoğunluğunun yüksek olduğu kıyı bölgelerinde humidexin değişkenliğinin ve değişiminin analizi sonucunda elde edilecek çıktılar hem insan sağlığı hem de termal konfor için alınması gereken tedbirler için referans oluşturacaktır. Çalışma sonuçları şehir planlaması, turizm ve soğutma sistemleri alanları için bir projeksiyon çizecektir. Türkiye kıyılarında incelenen 61 istasyonun tümünde hava sıcaklığı artmıştır. Bu 61 istasyonun %90'ında humidexin, hava sıcaklığının en az iki katı arttığı tespit edilmiştir. Hava sıcaklığındaki artış konumların tümünde buharlaşma ve havanın nem taşıma kapasitesini arttırmıştır. 2024, 120 sayfaen_US
dc.description.abstractAir Temperature and relative humidity are the primary variables that determine the thermal comfort of living organisms. The presence of humidity in the air has effects on the perceived temperature, and on hot summer days with high humidity, the temperature feels higher than what the thermometer measures. The concept of humidex was introduced to explain the impact of humidity on perceived temperature. Humidex is particularly significant in coastal areas where humidity can be high, affecting thermal comfort and human health. As the air temperature increases, both the amount of evaporation and the amount of humidity the air can hold also increase. Türkiye is a topographically high and rugged country consisting of two peninsulas, Anatolia and Thrace. A significant portion of the country's population resides along the coasts. Additionally, tourism activities in coastal areas are more intense during the summer months compared to other seasons. Türkiye is considered among the high-risk countries for the adverse effects of climate change, especially since it is located in the Eastern Mediterranean Basin where the impacts of climate change are expected to be intense. The aim of this study is to identify the regions on the coasts of Türkiye where humidex increases and decreases during the summer months, and thus investigate the evolution of the comfort level of coastal residents and the impact of humidex fluctuations on living comfort. In the study, areas where humidex increases and decreases on the coasts of Türkiye are identified, and these trends are visualized, determining the direction of future changes in humidex. Relative humidity and air temperature data obtained from stations operated by the Turkish State Meteorological Service (MGM) in 61 different settlements along the coastal regions of Türkiye are used for calculating humidex. These data consist of hourly measurements taken in June, July, and August. Humidex and absolute humidity are calculated using hourly relative humidity and air temperature data, and absolute humidity analysis is conducted to understand the cause of trends in humidex. The variability and changes in humidex (perceived temperature with humidity) from 1990 to 2022 are analyzed using the Mann-Kendall test, Sen's trend slope method, correlation analysis, and regression analysis. The outputs obtained from the analysis of the variability and changes in humidex in coastal areas with high population and tourism density will serve as a reference for measures to be taken for both human health and thermal comfort. The study results will provide a projection for urban planning, tourism, and cooling systems. In all 61 stations examined on the coasts of Türkiye, the air temperature has increased. In 90% of these 61 stations, it has been determined that humidex has increased at least twice the rate of air temperature. The increase in air temperature has increased evaporation and the air's capacity to carry humidity in all locations. 2024, 120 pagesen_US
dc.identifier.endpage132en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=cr4SkWLaRMhkDRBjqthpsWFbcYLFctxwj0LJkB6xi4QLrsoZ-uIa41l2pPfYQd9l
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12483/4812
dc.identifier.yoktezid853940en_US
dc.language.isoturen_US
dc.publisherHatay Mustafa Kemal Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectMeteorolojien_US
dc.subjectMeteorologyen_US
dc.subjectHumidexen_US
dc.subjectHissedilen Sıcaklıken_US
dc.subjectBağıl nemen_US
dc.subjectMutlak nemen_US
dc.subjectMann-Kendall testien_US
dc.subjectHumidexen_US
dc.subjectApparent temperatureen_US
dc.subjectRelative humidityen_US
dc.subjectAbsolute humidityen_US
dc.subjectMann-Kendall testen_US
dc.titleTürkiye kıyılarında humidex ve mutlak nemin değişkenliği ve değişimien_US
dc.title.alternativeVariability and change of humidex and absolute humidity on the coasts of türkiyeen_US
dc.typeMaster Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
853940.pdf
Boyut:
20.01 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text
İndir

Koleksiyon

FBE Tez Koleksiyonu