Kilise içinde kilise : Lykia’daki Geç Antik Çağ bazilikal planlı kiliselerin Orta Çağ’da ikinci kullanımları
Yükleniyor...
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Geç Antik Çağ’da Hristiyan ayinlerinin gerçekleştirildiği başlıca yapı tipi olan bazilikal planlı kiliseler, kendi içlerinde farklı çeşitlemeleri ve boyutlarıyla; yeni mekân eklemeleri, küçük değişiklikler ve tamiratlar gibi
birtakım müdahalelerle, VII. yüzyıla kadar kullanılmaya
devam etmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu’nun “Karanlık Çağ”ının sona ermesiyle, bu bazilikaların da çoğu yıkıntı haline gelmiş ve terk edilmiştir. Bunu izleyen dönemlerde, bazı eski yıkıntı bazilikaların içlerine küçük
boyutlu ve genelde tek nefli yeni şapeller inşa edilmiştir.
Bu yeni şapeller, küçük ölçekleri ve basit litürjik kurgularıyla, düzenli gerçekleştirilen büyük ayinlere hizmet edecek kapasiteye uygun tasarlanmamış görünmekte; dolayısıyla Geç Antik Çağ bazilikalarının Orta Çağ’daki bu
türlü dönüşümlerinin başka gerekçeler temelinde değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu makalede “kilise içinde
kilise” uygulaması, eski kilise alanının anlamı ve devamlılığı bağlamında tartışılmaktadır. Bu giriş niteliğindeki
çalışmamız, bir yandan “kilise içinde kilise” uygulamasının altında yatan temel sebebin eski kutsal alanı canlı tutmakla ilgili olduğunu göstermişken; Lykia’da tanımlayabildiğimiz birtakım örneklerin hac, anı ve mezarlık kiliseleri işlevinde kullanılmalarının yanı sıra; bazı durumlarda küçük çaplı ve sadece belli başlı ayinlere hizmet
eden şapeller olarak hizmet gördüklerine işaret etmiştir.
Basilicas as the main church type of Early Christianity, with diversity of type and scale, continued to be used at least until the turn of the VIIth century, with additions, modifications and repairs. The end of “Dark Ages” of Byzantine Empire found most of these basilicas in ruins or abandoned. In the later stages, smaller, mostly single nave chapels were constructed within the ruins of these former basilicas. The new chapels were almost inadequate to host a regular mass, with their small size and simple layout. Therefore, other motives must be considered behind the re-use of the Late Antique basilicas in the Middle Ages. The article discusses the phenomenon of “church in church” with the concepts of continuity and meaning of the site. This preliminary study indicates that the underlying motive of building a so called “church in church” is essentially related to keeping the former sacred area alive and the Lycian examples show that some of these functioned as pilgrimage, memorial and cemetery churches as well as chapels used probably for some small-scale rites rather than regular ceremonial masses which are expected to be celebrated in a larger space
Basilicas as the main church type of Early Christianity, with diversity of type and scale, continued to be used at least until the turn of the VIIth century, with additions, modifications and repairs. The end of “Dark Ages” of Byzantine Empire found most of these basilicas in ruins or abandoned. In the later stages, smaller, mostly single nave chapels were constructed within the ruins of these former basilicas. The new chapels were almost inadequate to host a regular mass, with their small size and simple layout. Therefore, other motives must be considered behind the re-use of the Late Antique basilicas in the Middle Ages. The article discusses the phenomenon of “church in church” with the concepts of continuity and meaning of the site. This preliminary study indicates that the underlying motive of building a so called “church in church” is essentially related to keeping the former sacred area alive and the Lycian examples show that some of these functioned as pilgrimage, memorial and cemetery churches as well as chapels used probably for some small-scale rites rather than regular ceremonial masses which are expected to be celebrated in a larger space
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Bazilika, Geç Antik Çağ, İkinci Kullanım, Spolia, Orta Doğu Roma, Lykia, Basilica, Late Antiquity, Re-Use, Spolia, Middle Byzantine, Lycia
Kaynak
Cedrus: Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
7
Sayı
Künye
Erdoğan, O., & Duggan, B. C. Kilise İçinde Kilise: Lykia’daki Geç Antik Çağ Bazilikal Planlı Kiliselerin Orta Çağ’da İkinci Kullanımları. Cedrus, 7, 663-679.
