Bazı makarnalık buğday çeşitlerinde genotip x çevre interaksiyonunun kalite ile verim özelliklerine etkisi
dc.contributor.advisor | Şener, Okan | |
dc.contributor.author | Kendal, Enver | |
dc.date.accessioned | 2024-05-28T11:15:50Z | |
dc.date.available | 2024-05-28T11:15:50Z | |
dc.date.issued | 2013 | en_US |
dc.department | Enstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı | en_US |
dc.description.abstract | Bu araştırma, 2010-2011 ve 2011-2012 yetiştirme sezonlarında Güneydoğu Anadolu Bölgesini temsil eden ve farklı agroekolojik özelliklere sahip 3 ayrı alt bölgede yürütülmüştür. Çalışmada 10 adet makarnalık buğday çeşidi kullanılmış olup ele alınan özelliklerin çeşit x çevre etkileşimleri incelenmiştir. Ayrıca gliyadin bant desenleri belirlenen çeşitler, biyokimyasal olarak karakterize edilmiştir. Stabilite parametreleri biplot analiz yöntemleri kullanılarak yorumlanmıştır. Makarnalık buğdayın anavatanını teşkil eden Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bile alt bölgelere bağlı olarak verim, verim unsurları ve kalite özelliklerinde ciddi anlamda farklılıkların meydana geldiği, sözkonusu özelliklerin çevre faktörlerinin etkisi altında nihai sonuca ulaştığı, arzu edilen kalite özelliklerine çeşit yanında ancak uygun çevre şartlarının sağlanmasıyla ulaşılabileceği tespit edilmiştir. Kalite kriterleri bakımından alt bölgeleri değerlendirdiğimizde, 1. alt bölge(Güneydoğu Anadolu Bölgesinin güney kesimi) ile 2. alt bölge (Güneydoğu Anadolu Bölgesinin orta kesimi) yağışa dayalı şartlar; protein, mini sedimentasyon, irmik renk (b) değeri ve yaş gluten miktarı ile bin tane ve hektolitre ağırlığı açısından oldukça elverişli olduğu ancak sulu şartlar ile takviye sulamanın yapıldığı durumlarda verimin artmasına karşılık kalite özelliklerinin kısmen bozulduğu, 3. alt bölge (Güneydoğu Anadolu Bölgesinin kuzeyi) ise makarnalık buğday açısından düşük verim potansiyeline sahip olmakla birlikte kalite açısından da geride kaldığı tespit edilmiştir. Çeşit x çevre etkileşiminu incelediğimizde; irmik renk (b) değeri, mini sds değeri ve hektolitre ağırlığı bakımından çeşit x çevre etkileşiminin önemsiz, protein oranı ve bin tane ağırlığı bakımından ise % 5 seviyesinde önemli olduğu görülmüştür. Kalite kriterlerinin daha çok çeşitlerin genetik özelliklerine bağlı olarak değiştiği ancak çevre etkisinin de göz ardı edilemeyeceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca gliyadin bant desenleri belirlenen çeşitlerden Sarıçanak 98 çeşidi hariç diğer çeşitler LMW-2 glutein proteinlerine dolayısıyla gliyadin 45 protein bandına sahip oldukları ve kaliteli çeşitler sınıfında yer aldıkları tespit edilmiştir. | en_US |
dc.description.abstract | This study was conducted at 4 locations in 8 different environments at three different agroecologic sub-regions representing the South Eastern Anatolian Region. Ten different drum wheat cultivars were used to investigate environment x genotype interaction. Wheat cultivars were biochemically characterized by determining gladian band patterns. Stability parameters were determined by bi-plot analysis. Yield, yield parameters, and quality chriteria of drum wheat cultivars were greatly affected in the sub-regions of South Eastern Anatolian. These investigated parameters reached final status and desired quality criteria could be reached by choosing both appropriate cultivars and appropriate environments. When quality criteria evaluated in the sub-regions, first (South Eastern Anatolian Region, south section), second (South Eastern Anatolian Region, sentral section) due to the inough rainfall higher protein content, mini sedimentation, semolia color b value, wet gluten amount, 1000 seed weight and hectolitter weight were obtained. If possible when cultivars were irrigated in these regions, increased seed yield with decreased quality criteria were obtained. In the third sub-region (South Eastern Anatolian Region, north section), however, lower seed yield with lower quality criteria were obtained. When genotype x environment interaction was in consideration, insignificant genotype x environment interactions for irmik color (b), mini sds value and hectolitter weight were obtained. However, significant genotype x environment interactions were obtained for protein content, and 1000 seed weight at the 0.05 level. Quality criteria of cultivars varied among cultivars due to the different genetic make up of the cultivars, and environmental factors on quality criteria of cultivars could not be ignored. Except for Sarıçanak 98, all of the cultivars had the higher rate of LMW-2 glutein proteins with the gliyadin 45 protein band pattern and it was determined that these cultivars were in the quality cultivars category. | en_US |
dc.identifier.endpage | 197 | en_US |
dc.identifier.startpage | 1 | en_US |
dc.identifier.uri | https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=Br_XTptK8CZ70f0JGX9xEl1KkZhw9EPSiGe_i3zVIn26ExTtmfSa2z343Bhds_a8 | |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12483/5637 | |
dc.identifier.yoktezid | 428777 | en_US |
dc.language.iso | tur | en_US |
dc.publisher | Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.subject | Ziraat | en_US |
dc.subject | Agriculture | en_US |
dc.title | Bazı makarnalık buğday çeşitlerinde genotip x çevre interaksiyonunun kalite ile verim özelliklerine etkisi | en_US |
dc.title.alternative | Effects of geneotype x environment interaction on yield and quality criteria of some durum wheat cultivars | en_US |
dc.type | Doctoral Thesis | en_US |
Dosyalar
Orijinal paket
1 - 1 / 1
Yükleniyor...
- İsim:
- 428777.pdf
- Boyut:
- 2.53 MB
- Biçim:
- Adobe Portable Document Format
- Açıklama:
- Tam Metin / Full Text