Güneydoğu Anadolu şartlarında bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin kalite yönüyle stabilite yetenekleri ve mikro element içeriklerinin araştırılması

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorŞener, Okan
dc.contributor.authorAktaş, Hüsnü
dc.date.accessioned2024-05-28T11:17:24Z
dc.date.available2024-05-28T11:17:24Z
dc.date.issued2014en_US
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractBu çalışma Güneydoğu Anadolu Bölgesinin ekolojik koşullarında on beş ekmeklik buğday (T. aestivum L.) çeşidinin verim ve kalite özelliklerinin genotip x çevre interaksiyonlarını, bu özellikler bakımından stabilite yeteneklerini, çeşitlerin yüksek ve düşük moleküler ağırlıklı glutenin farnksiyonlarını, ayrıca çeşitlerin farklı lokasyonlardaki bazı mikro element içeriklerinin araştırılması amacıyla, 2011/2012 ve 2012/2013 yetiştirme sezonlarında 6 farklı lokasyonda yürütülmüştür. Denemeler tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Genotiplerin incelenen tüm özellikler açısından deneme yerleri ve deneme yıllarından önemli derecede etkilendikleri ancak genotipler üzerinde tüm özellikler açısından yer etkisinin yıllara göre daha yüksek olduğu ve genotiplerin ele alınan özellikler yönünden farklı çevrelerde farklı uyum yetenekleri gösterdikleri tespit edilmiştir. Güneydoğu Anadolu Bölgesinin 3. Alt bölgesinde tane veriminin ve bin tane ağırlığının düşük, protein oranı, protein kalitesi ve reolojik kalite parametreleri yönünden yüksek, 2. ve 1. Alt bölgelerde ise bu tane verimi ve bintane ağırlığı yüksek, protein oranı, kalitesi ve reolojik kalite parametreleri yönünden daha düşük değerler elde edildiği tespit edilmiştir. İki yıl ve altı lokasyonda yürütülen deneme sonuçlarına göre; Güneydoğu Bölgesi ekolojik koşullarında tane verimi bakımından regresyon katsayısı (b) 1'e yakın, regresyondan ayrılış kareler ortalaması düşük, determinasyon katsayısı (R2) yüksek, varyasyon katsayısı düşük, intercept (a) değeri pozitif ve yüksek olan Tanya, Dariel, tane verimi bakımından, kalite özellikleri bakımından ise Dariel, Negev, Karatopak, Bezostaja çeşitleri en stabil genotipler olarak saptanırken, çeşitlerin mikro element içerikleri lokasyonlara göre değişmekle beraber genel olarak düşük olduğu ve tane mikro element içeriğinin artırılması yönünde araştırmalar yapılması gerektiği tespit edilmiştir. SDS-Page analizi sonucunda, glutenin allelleri yönünde en yüksek varyabilite Glu-B1 lokusunda tespit edilirken, Glu-A1 lokusu ve Glu-D1 lokusundaki varyabilitenin düşük olduğu belirlenmiş, Glu-B1 lokusunda 7+8 alleli ve Glu-D1 loksunda 5+10 alleline sahip genotiplerinin protein kalitesinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Düşük moleküler ağırlıklı (DMA) glutenin komponenti yönünden ise Glu-A3 lokusunda b, c, d,e allelleri, Glu-B3 lokusunda b, b', e, i, j ve g allelleri, Glu-D3 lokusunda a,b ve c subunitleri tespit edilirken, tohum depo proteinlerinin buğday ıslah programlarında markör olarak kullanılmasının çok önemli yararlar sağlayacağı tespit edilmiştir 2014, 252 sayfaen_US
dc.description.abstractThe study was conducted to determine genotype x environment interactions and stability status of fifteen bread wheat (T. aestivum L.) varieties in terms of grain yield and quality parameters, also investigate micro elements content and high molecular glutenin, low molecular weight subunits of varieties. Experiments were performed in six locations of the Southeast Anatolia in the 2011/2012 and 2012/2013 growing seasons. The experiments were established according to randomized complete blocks design with three replications. According to the results of two years and six locations; when comparing the Southeastern Anatolia region's sub-regions, the third sub-region's grain yield and 1000 kernel weight were low, protein rate, protein quality and rheological quality parameters were high, while the first and second sub region's grain yield and 1000 kernel weight were high, protein rate, protein quality and rheological quality parameters were lower than third sub-region. Tanya and Dariel varieties, which have slope value (b) close to 1, low deviation from regression, high determination coefficient (R2), positive and high intercept value(a), in terms of grain yield; Dariel, Negev, Karatopak and Bezostaja varieties in terms of better quality characteristics were determined as the most stabile genotypes. The microelement content of varieties changed from location to location, but generally their micro element contents were low, so it was determined that more researches needs to be done to increase the content of micro elements. Acording to SDS-Page analyse; varities have different alleles, while higher variabity were determined in Glu-B1 locus, in Glu-A3 locus b, c, d,e, Glu-B3 locus b, b', e, i, j, g and in Glu-D3 locus a,b ve c subunits were determinated. Acording to results, HMW and LMW glutenin subunits could be used as marker for quality in breeding programs. 2014, 252 pagesen_US
dc.identifier.endpage269en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=sY7m19PfcL6F1NUw-cr80JEPlfBZrWaBkfyA_HhZEjI3LXW4dpc1lcHkeQkEuNFL
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12483/5894
dc.identifier.yoktezid380293en_US
dc.language.isoturen_US
dc.publisherHatay Mustafa Kemal Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectZiraaten_US
dc.subjectAgricultureen_US
dc.subjectEkmeklik buğdayen_US
dc.subjectkaliteen_US
dc.subjectstabiliteen_US
dc.subjectYMA-Gen_US
dc.subjectDMA-Gen_US
dc.subjectmikro elementen_US
dc.subjectBread wheaten_US
dc.subjectqualityen_US
dc.subjectstabilityen_US
dc.subjectHMW-Gen_US
dc.subjectLMW-Gen_US
dc.subjectmicro elementen_US
dc.titleGüneydoğu Anadolu şartlarında bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin kalite yönüyle stabilite yetenekleri ve mikro element içeriklerinin araştırılmasıen_US
dc.title.alternativeInvestigation of quality stability and micro elements content of some bread wheat varieties in Southeast Anatolia region conditionsen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
380293.pdf
Boyut:
4.55 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text
İndir

Koleksiyon

FBE Tez Koleksiyonu