İstahri'nin İlmi Kişiliği ve Mezhepteki Yeri

dc.contributor.authorSizgen, İbrahim
dc.date.accessioned2024-09-19T16:23:45Z
dc.date.available2024-09-19T16:23:45Z
dc.date.issued2022
dc.departmentHatay Mustafa Kemal Üniversitesien_US
dc.description.abstractÖz: Dönemin çeşitli âlimlerinden temel İslâmî ilimleri tedris ettikten sonra fıkıh ilmine yoğunlaşan üçüncü neslin önde gelen Şâfiî hukukçusu Ebû Saîd el-İstahrî (ö. 328/940), Ebü’l-Kâsım el-Enmâtî (ö. 288/901) başta olmak üzere birçok âlimin rahle-i tedrisinden geçmiştir. Fıkhî meseleleri kavrama yetisiyle dikkatleri üzerine çekerek kısa zamanda gerek mezhep içinde yer alan fukahanın gerekse diğer mezhebe müntesip müctehidlerin iltifatına mazhar olan İstahrî, özellikle fıkhî birikiminden mütevellid dönemin halifeleri tarafından Kum ve Sicistân’a “kadı”; Bağdat’a ise “muhtesib” olarak atanmıştır. İstahrî, çoğunlukla mezhepte müftâ bih görüşe muvafık kalsa da yer yer İmam Şâfiî’nin kavlini farklı yorumlaması, meseleye literal yaklaşması, konuya ilişkin ayet veya hadislerin zâhirîyle istidlâl etmesi gibi birtakım gerekçelere binaen farklı görüşler ileri sürmüştür. Elbette ki bunda onun ilmî donanımı ve delil sunma becerisinin güçlü olması gibi özelliklerinin bulunması ve ictihad ameliyesini etkin bir şekilde kullanmasının rolü büyüktür. Bu yüzdendir ki, onun ictihâdî şöhreti sadece müntesibi olduğu mezheple sınırlı kalmamış; görüşleri Hanefî, Mâlikî ve Hanbelî mezhebinin temel fıkıh kaynakları yanında mukaran olarak kaleme alınan birçok eserde incelenmiştir. İstahrî’nin mezhebe büyük bir zenginlik kazandıran farklı görüşleri, -mezhebin genel kanaatine aykırı olsa da- fukaha tarafından değer görmüş; bu görüşler birçok fıkıh eserinde yer edinmiştir. Bu yüzden o, Şâfiî müctehid sıralamasında “ashâbü’l-vücûh/müctehid fi’l-mezheb” kategorisinde değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, üçüncü neslin önde gelen fakihlerinden İstahrî’nin genel hatlarıyla hayatına, kendilerinden ders aldığı bazı hocalarına, ders halkasına iştirak eden bazı talebelerine, telif ettiği eserlerine, ilmî kişiliğine ve mezhepteki konumuna yer verilecektir. Anahtar Kelimeler: Fıkıh, Şâfiî mezhebi, Fakîh, Ebû Saîd el-İstahrî, Ashâbü’l-vücûh.en_US
dc.identifier.doi10.34085/buifd.1061514
dc.identifier.endpage66en_US
dc.identifier.issn2147-0774
dc.identifier.issn2687-5128
dc.identifier.issue19en_US
dc.identifier.startpage46en_US
dc.identifier.trdizinid1113551en_US
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.34085/buifd.1061514
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1113551
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12483/16084
dc.identifier.volume0en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofBingöl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectFıkıhen_US
dc.subjectŞâfiî mezhebien_US
dc.subjectFakîhen_US
dc.subjectEbû Saîd el-İstahrîen_US
dc.subjectAshâbü’l-vücûhen_US
dc.titleİstahri'nin İlmi Kişiliği ve Mezhepteki Yerien_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Yükleniyor...
Küçük Resim
İsim:
16084.pdf
Boyut:
1.17 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text