Yarı-yol materyali oluşturulması amacıyla farklı patlıcan türlerinin melezlenebilirliğinin araştırılması

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorÇürük, Sebahatti̇n
dc.contributor.authorBayiroğlu, Betül Merve
dc.date.accessioned2024-05-27T17:29:34Z
dc.date.available2024-05-27T17:29:34Z
dc.date.issued2020en_US
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractPatlıcan (Solanum melongena L.), birçok hastalık ve zararlıya karşı duyarlı olduğundan, hastalık ve zararlıların bulaştığı alanlarda önemli derecede ürün kaybı söz konusu olmaktadır. Ticari patlıcan çeşitlerinde, özellikle F1 hibrit çeşitlerde genetik temelin dar olduğu göz önüne alındığında, dayanıklı/tolerant ve farklı özelliklere sahip yabani patlıcan türlerinin, kültür patlıcanında biyotik ve abiyotik strese karşı dayanıklılığın geliştirilmesinde kullanılması gerekmektedir. Araştırmanın amacı, anaç ve çeşit ıslahında kullanılmak üzere yarı-yol materyali üretiminde kullanılabilecek farklı popülasyonlar elde etmek için "S. melongena x S. incanum" türler arası melezini S. linnaeanum, S. macrocarpon ve S. aethiopicum ile melezleyerek, bu melezlerden başarılı olan türler arası hibritlerinin Faselis F1, Karnaz F1 ve Aydın Siyahı ile melezlenebilirliğini araştırmaktır. Çalışmada elde edilen "Faselis F1 x S. incanum" melezi ve diğer yabani türler ile tek yönlü yapılan melezlemeler sonucu, yalnızca "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" kombinasyonunda meyve (%10.00-75.00) ve tohum oluşumu (93.57-115.54 adet/meyve) gerçekleşmiştir. Bu tohumların çimlenme (%5.85-46.55) ve bitkiye dönüşme (%4.56-36.63) oranları üretim dönemlerine bağlı olarak değişim göstermiştir. Üretilen "Faselis F1 x S. incanum" ve "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" genotiplerinin melez olduğu SSR markörleri ile belirlenmiştir. Melez olduğu tespit edilen genotiplerde ve denemeye alınan çeşitlerde çiçek tozu canlılık ve in vitro çimlendirme testleri yapılmıştır. Çiçek tozu canlılığı ve çimlenmesi açısından "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" melez genotipleri arasında varyasyon (%0.00-54.84 ve 0.00-12.54) olduğu tespit edilmiştir. "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" melez genotipleri kendilendiğinde veya ana olarak çaprazlandığında genelde meyve oluşmamış, ancak sadece bir dönemde çok düşük oranda (%1.92 veya 1.28-1.67) meyve oluşmuştur. Faselis F1, Karnaz F1 ve Aydın Siyahı çeşitleri ana ve "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" melez genotipleri baba ebeveyn olarak kullanıldığında ise baba genotipe bağlı olarak farklı düzeyde meyve (%0.00-30.48, 8.82-15.15 ve 0.00-20.00) ve tohum oluşumu (0.00-20.38, 2.33-15.20 ve 0.00-16.66 adet/meyve) gerçekleşmiştir. Elde edilen tohumların çimlenme ve bitki oluşturma oranları, ana ebeveyn olan Faselis F1 (%16.66 ve 16.66) ve Karnaz F1 (%0.00-14.47 ve 11.84) çeşitlerinde farklılık göstermiştir. Bu çalışmada, "Faselis F1 x S. incanum'' melezinin S. linnaeanum türü ile melezlenerek farklı özelliklere sahip genotiplerin elde edilebildiği ve bu türler arası hibrit genotiplerden bazılarının S. melongena çeşitleri ile melezlenerek anaç ve çeşit ıslahında kullanılabilecek ıslah materyali oluşturulabileceği gösterilmiştir.en_US
dc.description.abstractIn eggplant (Solanum melongena L.), significant crop loss occurs in infested areas by pathogens or pests, since it is susceptible to several diseases and pests. Given the narrow genetic base of commercial eggplant cultivars (especially F1 hybrid cultivars), it can be stated that in order to develop resistance to biotic and abiotic stresses in cultivated eggplant, it is necessary to use wild eggplant species which are resistant to such characteristics in breeding program. Therefore, the aim of this study was to investigate crossability of interspecific hybrids of "S. melongena x S. incanum" with S. linnaeanum, S. macrocarpon and S. aethiopicum, and then to study hybridization of eggplant cultivars such as Faselis F1, Karnaz F1 and Aydın Siyahı with the successful ones of these interspecific hybrids, for obtaining different breeding populations to use in rootstock and/or cultivar development. As a result of unidirectional crosses between the true hybrids of "Faselis F1 x S. incanum" and the other wild species, fruit (10.00-75.00%) and seed formation (93.57-115.54 seeds per fruit) were occurred only from the crossing combination of "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum". The germination (5.85-46.55%) and plant formation (4.56-36.63%) rates of these seeds varied depending on the seed production periods. The true interspecific hybrids were determined by SSR markers. The pollen viability and in vitro germination of the cultivars and true hybrids genotypes were investigated. In terms of the pollen viability and germination, it has been determined that there was variation (0.00-54.84 and 0.00-12.54%) among interspecific hybrid genotypes of "(S. melongena x S. incanum) x S. linnaeanum". When the "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" hybrid genotypes were selfed or hybridized as maternal parent, no fruit was generally formed, however only at one period a very low fruit formation (1.92% or 1.28-1.67%) was determined. Also, fruit (0.00-30.48, 8.82-15.15 and 0.00-20.00%) and seed (0.00-20.38, 2.33-15.20 and 0.00-16.66 seeds per fruit) formation occurred when the Faselis F1, Karnaz F1 and Aydın Siyahı cultivars were used as maternal plant and these "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" hybrids as parental ones. The germination and plant formation rates of the seeds varied depending on the maternal cultivars Faselis F1 (16.66 and 16.66%) and Karnaz F1 (0.00-14.47 and 11.84%). As a result of the study, it was shown that eggplant populations with different resistance characteristics, could be obtained by hybridization of "Faselis F1 x S. incanum" and S. linnaeanum, and then crossing of "(Faselis F1 x S. incanum) x S. linnaeanum" genotypes with eggplant cultivars, to improve rootstocks and eggplant cultivars.en_US
dc.identifier.endpage93en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=Eb5EkakJlp3olBdo_wNEGVzKa4wSl2FAGpbS4xFitgr4FxUODdAVyxz8lK4C3I6m
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12483/4408
dc.identifier.yoktezid629382en_US
dc.language.isoturen_US
dc.publisherHatay Mustafa Kemal Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectZiraaten_US
dc.subjectAgricultureen_US
dc.titleYarı-yol materyali oluşturulması amacıyla farklı patlıcan türlerinin melezlenebilirliğinin araştırılmasıen_US
dc.title.alternativeInvestigation of the crossability of different eggplant species for obtaining different breeding populationsen_US
dc.typeMaster Thesisen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
629382.pdf
Boyut:
3.66 MB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text
İndir

Koleksiyon

FBE Tez Koleksiyonu