Birinci basamak sağlık kuruluşlarına başvuran yetişkinlerin deri kanseri hakkında bilgi düzeyleri ve güneş ışınlarından korunma durumları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Amaç: Bu araştırmada birinci basamak sağlık kuruluşlarına başvuran yetişkinlerin deri kanseri hakkında bilgi düzeyleri ve güneş ışınlarından korunma durumlarını belirlemek amaçlandı. Yöntem: Çalışma kesitsel tanımlayıcı tasarıma sahip olup Şubat-Eylül 2020 tarihleri arası arasında belirlenen dört ASM'ye herhangi bir neden ile başvuran, erişkinlere yapılmıştır. Anket sosyodemografik bilgiler ve fiziki yapı ile ilgili 12 soru, güneş kremi kullanma durumu ve güneş ışınlarının korunmayla ilgili 14 soru, Deri Kanseri ve Güneş Bilgi Ölçeğinin 25 sorusu olmak üzere toplam 51 sorudan oluşmaktaydı. Bulgular: Çalışmaya 815 gönüllü katıldı. Katılımcılardan 458 (%54.9) kişi kadın, 377 (%45.1) kişi erkek olup yaş ortancası 27 (min:18-maks:65) idi. Güneş kremi kullanan 319 (%38.2) kişinin 83'ü (%26) her mevsim düzenli kullanıyordu. 119 (%23.1) kişi pahalı olduğu için güneş kremi kullanmıyordu. Katılımcılardan 738 (%88.4) kişi güneşten korunmak için aldığı önlem gölgede durmaktı ve ortalama alınan önlem sayısı ise 3.32±1.33 idi. Deri Kanseri ve Güneş Bilgi Ölçeği puan ortancası 14 (min:3-maks:23) bulundu. Yaş ile ölçek puanları arasında negatif korelasyon olduğu görüldü (r=-0.185; p˂0.001). Gelir seviyesi iyi olanların ve üniversite/yüksekokul mezunlarının kendi kategorilerinde ölçek puanı yüksekti (p˂0.001). Kadınların 258 (%56.3) kişi, erkeklerin ise 61 (%16.2) kişi güneş kremi kullanıyordu (p˂0.001). Ayrıca gelir seviyesi iyi olanlarda ve üniversite/yüksekokul mezunlarında güneş kremi kullanma oranı daha fazlaydı (p˂0.001 ve p˂0.001). Cilt kanserine yakalanma fiziksel risk faktörü olmayan katılımcılardan 19 (%46.3) kişi 50 faktör ve üstü güneş kremi kullanmaktaydı. Sonuç: Toplumun, özellikle ileri yaş ve düşük öğrenim durumuna sahip kişilerin güneşin zararlı etkilerini bilme, güneşten korunma, cilt kanseri hakkında daha fazla bilgiye ihtiyaçları vardı. Ayrıca güneş kremi kullananlar da krem kullanımı hakkında yetersiz bilgiye sahipti.
Aim: This study is aimed at determining knowledge levels of adults who apply to primary healthcare organizations about skin cancer and their conditions of protection from sunlight. Methods: This study is done by using cross sectional descriptive design and carried out with adults who apply to four certain ASMs (Family Health Centres) with various reasons between February-September 2020. The survey consists of 51 items in total: 12 items about socio demographic info and physical structure, 14 items for the use of sun protection cream and protection from sunlight and 25 items of Skin Cancer and Sun Knowledge Scale. Results: 815 volunteers took part in this study. 458 (%54.9) participants were female while 377(%45.1) of them were male. Median for the age was 27 (min.:18- max.:65). 83 (%26) out of 319 (%38.2) individuals who use sun protection cream were using sunscreen regularly in every season. 119 (%23.1) of them did not use any protection because of high prices. 738 (%88.4) participants preferred to stay in shadows as a precaution with an average rate of 3.32 ± 1.33. The median of Skin Cancer and Sun Knowledge Scale was determined 14 (min.:3- max.:23). A negative correlation was found between age and scale points (r=-0.185; p<0.001). Participants who were graduates of university/college and who had a high income got higher scale points in their own categories (p<0.001). 258 (%56.3) of females and 61 (%16.2) of males were using sun protection cream (p<0.001). Also, the rate of using sun protection cream among participants who were graduates of university/college and who had a high income was higher (p<0.001 and p<0.001). 19 (%46.3) of the participants without physical risk factor of getting skin cancer were using 50 and 50+ sun protection. Conclusion: Society, especially elderly and people with low education, needs to get information about harmful effects of the sun, protection from it and skin cancer. Moreover, participants who use sun protection cream had inadequate knowledge about the usage.
Aim: This study is aimed at determining knowledge levels of adults who apply to primary healthcare organizations about skin cancer and their conditions of protection from sunlight. Methods: This study is done by using cross sectional descriptive design and carried out with adults who apply to four certain ASMs (Family Health Centres) with various reasons between February-September 2020. The survey consists of 51 items in total: 12 items about socio demographic info and physical structure, 14 items for the use of sun protection cream and protection from sunlight and 25 items of Skin Cancer and Sun Knowledge Scale. Results: 815 volunteers took part in this study. 458 (%54.9) participants were female while 377(%45.1) of them were male. Median for the age was 27 (min.:18- max.:65). 83 (%26) out of 319 (%38.2) individuals who use sun protection cream were using sunscreen regularly in every season. 119 (%23.1) of them did not use any protection because of high prices. 738 (%88.4) participants preferred to stay in shadows as a precaution with an average rate of 3.32 ± 1.33. The median of Skin Cancer and Sun Knowledge Scale was determined 14 (min.:3- max.:23). A negative correlation was found between age and scale points (r=-0.185; p<0.001). Participants who were graduates of university/college and who had a high income got higher scale points in their own categories (p<0.001). 258 (%56.3) of females and 61 (%16.2) of males were using sun protection cream (p<0.001). Also, the rate of using sun protection cream among participants who were graduates of university/college and who had a high income was higher (p<0.001 and p<0.001). 19 (%46.3) of the participants without physical risk factor of getting skin cancer were using 50 and 50+ sun protection. Conclusion: Society, especially elderly and people with low education, needs to get information about harmful effects of the sun, protection from it and skin cancer. Moreover, participants who use sun protection cream had inadequate knowledge about the usage.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Aile Hekimliği, Family Medicine, Cilt kanseri, Güneşten korunma, Aile Hekimliği, Skin cancer, Sun protection, Family Medicine
