Tüketimin karanlık üçlüsü: Açgözlülük, materyalizm ve tüketici kibrinin yaşam tatmini üzerindeki etkisine yönelik Hatay'da bir araştırma
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Son yıllarda tüketim, tüketicilerin benlik kavramlarını oluşturmak ve sunmak, sosyal sınıf ve statülerini belirlemek, çevresindeki kişilerle sosyal ilişkiler kurmak ve onları etkilemek, kendine hayranlık ya da sosyal onay almak gibi birçok psikolojik gereksinimlerini karşıladıkları sosyal bir süreç haline gelmiştir. Tüketiciler kişilik özelliklerini yansıtan tüketim ürünlerini tercih etmektedirler. Bu çalışmada materyalizm, açgözlülük ve tüketici kibri yaşam tatminine etki eden karanlık kişilik özellikleri olarak ele alınmıştır. Çalışmanın amacı materyalizm, açgözlülük ve tüketici kibrinin yaşam tatmini üzerindeki etkisini incelemektir. Bununla birlikte tüketici kibrinin materyalizm ve yaşam tatmini ilişkisindeki aracılık etkisi araştırılmıştır. Çalışma nicel araştırma yöntemi ile yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini Hatay'da kayıtlı 500 hane halkı oluşturmaktadır. Katılımcılardan yüz yüze anket yöntemi ile veri toplanmıştır. Veriler yapısal eşitlik modellemesi kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonuçları açgözlülüğün, materyalizm ve tüketici kibrini olumlu yönde etkilediğini göstermektedir. Bununla birlikte materyalizmin yaşam tatmini üzerindeki etkisi olumsuz iken açgözlülük ve tüketici kibrinin yaşam tatmini üzerindeki etkisinin olumlu olduğu bulunmuştur. Aracılık analizleri sonuçları tüketici kibrinin yaşam tatmini ile materyalizm ilişkisinde kısmi ve tutarsız aracı etkisi olduğunu göstermiştir. Materyalizmin yaşam tatmini üzerindeki doğrudan etkisi negatif iken tüketici kibrinin aracılık etkisi ile bu ilişkinin pozitife döndüğü görülmüştür. Buna göre tüketici kibri yaşam tatmini arttırmakla kalmayıp materyalizmin yaşam tatmini üzerindeki etkisinin artmasına neden olmaktadır. Çalışmada sonuçlar tartışılmış ve gelecek çalışmalar için araştırmacılara ve uygulayıcılara öneriler sunulmuştur.
In recent years consumption has begun to be examined as a social process that satisfies the psychological needs such as creating and presenting the self, identifying the status or social class, building relationships with others, influencing people in the environment or admiring oneself and proving themselves. In this context greed, materialism, and arrogance are considered as a dark personality trait of consumers' which in turn effect their life satisfaction. While materialism and greed decrease life satisfaction, consumer arrogance has mixed effects on life satisfaction with a positive or a negative direction. This study aims to examine the direct effects of greed on materialism, consumer arrogance, and life satisfaction as well as the mediating role of consumer arrogance on the relationship between materialism and life satisfaction. The study is conducted with quantitative methods. The data were collected from 500 households who live in Hatay/Turkey by using area sampling method and face to face interview technique. The hypotheses of the study were tested with path analysis using structural equation modeling. The results indicate that greed influence directly and positively to materialism and consumer arrogance. It is also found that materialism has negative effect on life satisfaction whereas greed and consumer arrogance have positive. In addition, the mediating analysis shows that consumer arrogance has an inconsistent mediated effect on the relationship between materialism and life satisfaction. Within this inconsistent mediation model, while the direct effect of materialism on life satisfaction is negative, the mediated effect of consumer arrogance turns these directions into positive. Therefore, consumer arrogance not only increased life satisfaction but also caused materialism effect to be positive. These findings have been discussed and suggestions are provided for future research.
In recent years consumption has begun to be examined as a social process that satisfies the psychological needs such as creating and presenting the self, identifying the status or social class, building relationships with others, influencing people in the environment or admiring oneself and proving themselves. In this context greed, materialism, and arrogance are considered as a dark personality trait of consumers' which in turn effect their life satisfaction. While materialism and greed decrease life satisfaction, consumer arrogance has mixed effects on life satisfaction with a positive or a negative direction. This study aims to examine the direct effects of greed on materialism, consumer arrogance, and life satisfaction as well as the mediating role of consumer arrogance on the relationship between materialism and life satisfaction. The study is conducted with quantitative methods. The data were collected from 500 households who live in Hatay/Turkey by using area sampling method and face to face interview technique. The hypotheses of the study were tested with path analysis using structural equation modeling. The results indicate that greed influence directly and positively to materialism and consumer arrogance. It is also found that materialism has negative effect on life satisfaction whereas greed and consumer arrogance have positive. In addition, the mediating analysis shows that consumer arrogance has an inconsistent mediated effect on the relationship between materialism and life satisfaction. Within this inconsistent mediation model, while the direct effect of materialism on life satisfaction is negative, the mediated effect of consumer arrogance turns these directions into positive. Therefore, consumer arrogance not only increased life satisfaction but also caused materialism effect to be positive. These findings have been discussed and suggestions are provided for future research.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
İşletme, Business Administration
