Bir Yanlışa Dur Demek II: Bâkî Divanı’ndaki Muhammese Dair
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Klasik Türk edebiyatının “sultânu’ş-şu‘arâ” ünvanlı şairi Bâkî, mensur eserleri bir yana daha çok Divan’ı ile tanınmış; şair üzerine yapılan muhteva, dil ve üslup çalışmalarına da Divan’ı kaynaklık etmiştir. Bâkî Divanı hem Arap hem de Latin harfleriyle basılmış, eserin eleştirel neşri yapılmıştır. Bâkî Divanı’nın ilk baskısı İstanbul’da 1859-60’tadır. Daha sonra Dvorak (1908, 1911) bir incelemeyle birlikte Leiden’de Divan’ın ikinci baskısını yapmıştır. Sadeddin Nüzhet Ergun (1935), İstanbul kütüphanelerindeki 25 nüsha ve şahsi kütüphanesindeki 3 nüshayı esas alarak Divan’ı neşretmiştir. Ergun’un bu neşri uzun yıllar kullanılmıştır. Sabahattin Küçük, Bâkî Divanı üzerine hazırladığı doktora tezini 1994’te bastırarak ilim âlemine Divan’a dair şimdilik en muteber yayını sunmuştur. Küçük, on iki nüshayı esas alarak metni kurmuştur. Bugün bu neşirlerin yetersizliği farklı araştırmalarda ortaya koyulmuştur. Bu araştırmalarda neşirlerde Bâkî’ye ait olmayan şiirlerin varlığı, Bâkî’ye ait iken neşirlere girmeyen şiirlerin durumu çözülmesi gereken sorunlar olarak durmaktadır. Şairin Divan’ının bilinen/bilinmeyen nüshaları incelendikçe farklı türden hataların ortaya çıktığı görülmektedir. Hatalardan birisini de bu çalışmanın konusunu oluşturan, Ergun ve Küçük neşirlerindeki “muhammes” başlıklı şiir oluşturmaktadır. Her iki neşri referans alarak yapılan bilimsel çalışmalarda da muhammes olarak sunulan şiir, aslında şairin kendi gazeline bir tahmisidir. Bu makalede Bâkî Divanı neşirlerinin, Divan’ın muhtelif nüshalarının ve şiir mecmualarının tanıklığı ile şiirin muhammes değil şairin kendi gazeline tahmisi olduğu gösterilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Klasik Türk edebiyatı, Bâkî, Bâkî Divanı, eleştirel neşir, muhammes, tahmis.
Kaynak
Turkish Studies - Language and Literature
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
18
Sayı
Ö1
